Budynek w swojej historii podlegał licznym przebudowom. W skansenie przywrócono układ wnętrz zbliżony do dawnego, z czterema pomieszczeniami mieszkalnymi, salonem, kuchnią, sypialnią, bawialnią i obszerną sienią centralną. W XVIII wieku z sieni wydzielono małą alkowę z drzwiami wiodącymi do ogrodu.
Jest to budynek parterowy, zbudowany na rzucie prostokąta, dwutraktowy. Ściany o konstrukcji wieńcowej wzniesiono z obrobionych belek drewnianych tzw. krawędziaków węgłowanych na nakładkę jednostronną i dwustronną z pozostawionymi ostatkami.
Obiekt przykryto wysokim dachem, czterospadowym, krokwiowo-płatwiowym. Jest on pokryty gontem. Okapy wykończono profilowanym gzymsem.
Frontową elewację zdobi centralny, barokowy portal wejściowy z wyrytym napisem „Pokój temu domowi”, przysłonięty altankowym gankiem. Detale portalu i zastosowany w nim ornament „uszakowy” wzorowano prawdopodobnie na podobnym rozwiązaniu widocznym we wnętrzu kościoła parafialnego w Goźlicach.
Budynek posiadał pierwotnie dwa piece ogrzewcze, duży piec kuchenny i kominki.
Wnętrza zaopatrzone były w tynki oraz podłogi przybijane dębowymi kołkami zamiast gwoździ.
Plebania była przebudowywana w latach 1836, 1915, i 1927. Wraz z remontami zmieniał się również układ wnętrz. W okresie międzywojennym (1932 r.) w źródłach archiwalnych stan techniczny budowli określano jako bardzo zły, a do zamieszkania nadawał się wówczas tylko jeden pokój. Ostatni remont budynku miał miejsce w 1949 roku. W momencie wybudowania nowej plebanii w 1957 roku, starą zamieniono najpierw na punkt katechetyczny, a po kilkunastu latach przekształcono w magazyn zbożowy. Obiekt jako cenny przykład dawnej architektury drewnianej w 1975 r. wpisano do rejestru zabytków i wykupiono w 1976 r. z przeznaczeniem do przeniesienia na teren powstającego Parku Etnograficznego w Tokarni. Plebanie rozebrano i translokowano w 1982 r., ale dopiero w latach 2007 – 2009 budynek zrekonstruowano w skansenie.
Obecnie mieści się tu administracja, w przyszłości będzie to miejsce do prezentowania wystaw etnograficznych oraz prowadzenia lekcji i warsztatów.
Źródło: Z zasobów Parku Etnograficzne w Tokarni
Słowniczek:
Konstrukcja wieńcowa (ściana wieńcowa, konstrukcja węgłowa, blok-hauzowa, na zrąb, zrębowa, na zamek) - ściana drewniana znana już w czasach prehistorycznych (od neolitu). Do dzisiaj kontynuowana w rejonach o bogatych tradycjach ciesielskich takich jak Podhale czy Kurpie. Ściana składa się z ułożonych poziomo wieńców z belek drewnianych łączonych w narożach (węgłach) na zamki z ostatkami lub bez nich. Ostatkami nazywa się wystające poza obrys budynku końce belek. Belki leżące na sobie łączy się na ogół dębowymi kołkami - tyblami, chroniąc je przed przesunięciem. Szczelinę pomiędzy nimi należy uszczelnić np. sznurem, pakułami, wysuszonym mchem.
Węgłowanie – w konstrukcji zrębowej ciesielski sposób łączenia ze sobą belek w węgłach, czyli narożnikach. Zazwyczaj pod kontem prostym, choć nie zawsze – np. przy wielobocznych zamknięciach prezbiterium.
Węgieł – narożnik, w ścianie wieńcowej naroże budynku wykonane z dwóch krzyżujących się belek drewnianych, z których zbudowana jest ściana.
Ostatki - wychodząca poza zewnętrzne lico ściany budynku część bala lub belki stropowej. Dłuższe ostatki pełniące rolę wsporników noszą nazwę rysiów, a ostatek bali pod rysiami - podrysiów.
Krokiew - ukośna belka, najczęściej drewniana w wiązarach dachowych oparta na belce wiązarowej lub oczepie, wzmacniana często jętką lub podpierana płatwią. Na niej, za pośrednictwem łat opiera się pokrycie dachowe.
Płatew - element konstrukcji dachu, układany w kierunku prostopadłym krokwi. Przenosi obciążenia z krokwi.
Gont – drewniany materiał do wykonywania pokryć dachowych. Deseczka z drewna iglastego, o przekroju klina, z wpustem wzdłuż szerszej krawędzi. Łączona poprzez wsunięcie jednej deseczki w drugą.
Gzyms to pozioma, zwykle profilowana listwa wystająca przed lico muru, która chroni elewację budynku przed ściekającą wodą deszczową. Nierzadko pełni też funkcję ozdobną. W tym ostatnim przypadku gzyms tworzyć może kilka profilowanych listew z dodatkowymi ozdobami umieszczonymi nad lub pod listwami.
