Akcja filmu „Powstaniec 1863” rozgrywa się w roku 1920, chwilę przed bitwą warszawską. Jeden z obecnych w koszarach żołnierzy okazuje się weteranem powstania styczniowego i powraca wspomnieniami do niespokojnych czasów sprzed blisko 60 lat. Wtedy to wspólnie z księdzem Stanisławem Brzóską działał w konspiracji przeciwko Imperium Rosyjskiemu. W obliczu branek do carskiego wojska i kolejnych represji ze strony zaborcy rodzi się pomysł organizacji powstania.
22 stycznia 1863 roku, w dniu wybuchu narodowego zrywu, ksiądz Brzóska staje na czele oddziału, który przeprowadza zakończony sukcesem atak na rosyjski garnizon wojskowy. Duchowny zostaje mianowany oficerem i naczelnym kapelanem. Wkrótce tropem księdza Brzóski rusza pułkownik Maniukin zwany „Katem Podlasia”, ale przez najbliższe lata polski bohater pozostanie nieuchwytny siejąc popłoch wśród wojsk Imperium Rosyjskiego i dając polskiemu społeczeństwu nadzieję na wydostanie się spod carskiego zaboru.
Pokaz filmu pt. „Powstaniec 1863” w reżyserii Tadeusza Syki odbędzie się w ramach IX edycji Kieleckiego Przeglądu Polskich Filmów Fabularnych „Historia w filmie”. Film zostanie poprzedzony wstępem Marka Jończyka z Referatu Badań Historycznych w Delegaturze IPN w Kielcach
Z kolei produkcja „Leski. Akcja 666” z Antonim Pawlickim w roli głównej opowiada historię Kazimierza Leskiego, który w mundurze generała Wehrmachtu podróżował po okupowanej Europie z misją wywiadowczą. Film stanowi rekonstrukcję dokonań Leskiego oraz stosowanej przez niego taktyki i techniki wywiadowczej. Pokaz filmu będzie kolejnym spotkaniem z cyklu „Środa w Przystanku Historia”.
Kazimierz Leski urodził się 21 czerwca 1912 roku. Był inżynierem mechanikiem, wynalazcą, doktorem nauk humanistycznych, pilotem, żołnierzem Wojska Polskiego i Armii Krajowej. Przede wszystkim był jednym z najsłynniejszych polskich konspiratorów. W czasie II wojny światowej pracował w wywiadzie i kontrwywiadzie. Walczył także w Powstaniu Warszawskim. Po II wojnie światowej został zatrzymany przez Urząd Bezpieczeństwa, a następnie wtrącony do więzienia. Został zrehabilitowany, ale i tak pozostawał pod czujną obserwacją organów bezpieczeństwa PRL.
Film „Leski. Akcja 666” zostanie pokazany podczas spotkania pod tytułem „As wywiadu Armii Krajowej – Kazimierz Leski” w ramach obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej Delegatura IPN w Kielcach. W tematykę wprowadzi uczestników Jakub Mularczyk z Referatu Edukacji Narodowej w Delegaturze IPN w Kielcach.
Wstęp na oba wydarzenia jest bezpłatny.
Źródło: Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Kielcach
