Jacek Malczewski urodził się 15 lipca 1854 roku. Jego niezwykła twórczość fascynuje od lat wielbicieli sztuki. Równie fascynujące wydaje się być życie artysty, w którym wielką rolę odegrały bliskie mu kobiety – matka, siostry, żona, córka, ale także muzy, z najbardziej znaną Marią Balową na czele. Ich oblicza są doskonale znane miłośnikom twórczości Jacka Malczewskiego.
„Marynia miała postać jak łodyga lilii, a kwiatem była jej główka” – tak malarz opisywał swoją przyszłą żonę, Marię Gralewską. Mimo początkowego zauroczenia ich małżeństwo nie było udane, gdyż kobieta nie rozumiała artysty.
Po latach w życiu Malczewskiego pojawiła się Jadwiga Maria z Brunickich Balowa, zwana pieszczotliwie Kinią. Ta dwudziestolatka stała się jego muzą i towarzyszką przez niemal półtorej dekady. „Jak klejnot drogi twoje ciało w coraz to inną wprawiam ramę” – wyznawał ukochanej artysta, powielając jej rysy wielokrotnie i w różnorodnych kontekstach. Przedwojenny biograf malarza Adam Heydel porównywał Balową do diamentu, który rozjaśnił życie Malczewskiego.
Już nie romantyczną miłością, lecz szczerą przyjaźnią mistrz Jacek darzył dwie inne modelki. Spowinowacona z nim Michalina Janoszanka została jego kolejną muzą, a rysy Marii Sozańskiej, żony zaprzyjaźnionego z Malczewskim malarza Michała Sozańskiego, nadawał licznym alegorycznym, mitologicznym i biblijnym postaciom na swych płótnach.
W życiu artysty ważne miejsce zajmowały także jego matka Maria z Korwin-Szymanowskich Malczewska oraz siostry Bronisława i Helena. Bronisława była pobożna i cnotliwa, a Helena ceniła sztukę i muzykę. Malczewski często je portretował, nazywając „siostrami staruszkami”.
Istotną rolę w życiu mistrza odegrała również jego ukochana córka Julia, która ponoć odziedziczyła wiele jego cech, dorównywała mu wrażliwością i zawsze szczerze go podziwiała.
Tym niezwykłym kobietom będzie poświęcony wykład pt. „Oblicza kobiet w twórczości Jacka Malczewskiego”, którego będzie można wysłuchać w niedziele, 14 lipca, o godzinie 12 w Dawnym Pałacu Biskupów Krakowskich w Kielcach. Prelekcja będzie połączona z pokazem slajdów oraz wizytą w Sali Malczewskiego w Galerii Malarstwa Polskiego i Europejskiej Sztuki Zdobniczej. Wykład wygłosi Magdalena Silwanowicz z Działu Malarstwa i Rzeźby. Wstęp na spotkanie jest bezpłatny.
Źródło: Muzeum Narodowe w Kielcach
