Piątek, 29 marca 2024 - Marka, Wiktoryny, Zenona

Wólka Kłucka - Kołłątajówka - pałac Kołłątajów A A A

Sobota, 12 grudnia 2009 Autor: Barbara Jankowska-Piróg
Wólka Kłucka to wieś położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Mniów. Znajduje się tu piękny pałac myśliwski z XIX wieku.
W tej malowniczej miejscowości chciał mieć swą rezydencję sam Hugo Kołłątaj. Zamówił więc projekty włoskich architektów, by zbudować tu pałac. Nie udało mu się jednak dokończyć dzieła. Dopiero bratanek księdza, Eustachy Kołłątaj, wzniósł posiadłość ok. 1830 roku. Kolejnymi właścicielami posiadłości po Kołłątajach były rodziny m.in. Wzdulskich, Lipskich i Dąbrowskich.

Klasycystyczny pałac stał przez lata w ogrodzie o powierzchni 1,53 ha nad brzegiem rzeki Łososiny, tzw. Wiernej Rzeki. Stoi na planie wydłużonego prostokąta. Przodem zwrócony jest na południe, był murowany i tynkowany. Od frontu parterowy, na wysokiej podmurówce, od tyłu piętrowy. Do głównego wejścia przez głęboki portyk z sześcioma jońskimi kolumnami prowadziły szerokie schody. W wewnętrznej ścianie portyku widniały duże prostokątne arkadowe okna. Pałac składał się z 18 pomieszczeń. Na osi południowej budynku był korytarz, w trakcie frontowym były duże salony, od tyłu małe pokoje. Elewacje boczne budynku miały analogiczny podział. W pałacu była także kaplica. Budynek miał niski dach czterospadowy i kubaturę ok. 1100 m kw. Budynek miał wymiar 35x20 m. Belkowanie z ząbkowym gzymsem znajdowało się tuż pod dachem. Do pałacu prowadzi aleja starych dębów. Po przeciwnej stronie Łososiny znajdują się zabudowania gospodarcze z I połowy XIX w, należące kiedyś do pałacu. Na terenie parku rosną m.in. trzy stare dęby szczypułkowe, będące pomnikami przyrody.

Świętosław Krawczyński w „Raptularzu świętokrzyskim” pisze o duchach, jakie nawiedzały kolejnych właścicieli Kołłątajówki. Opisuje, że jeden z nich był nawet bardzo zżyty z rodziną Lipskich. Gdy pojawiał się w salonie jako elegancki starszy pan, rozmawiano z nim i zapraszano do stołu. Istnieje legenda, że w Wólce Kłuckiej „przed front dworu zajeżdżała cwałem poszóstna kareta. Strzelanie z batów, wiwaty, konie okryte pianą, w oknie pojazdu blada twarzyczka panny młodej w welonie... Wnet to się rozwiewało, znikało, pozostawiając trochę dymu nie z tej ziemi, który wkrótce też się rozwiewał. Zjawy te były upamiętnieniem jakiegoś tragicznego wesela w rodzie dawnych posiadaczy pałacu” – opisuje Świętosław Krawczyński w „Raptularzu świętokrzyskim”.

Joanna Dąbrowska, żona jednego z właścicieli, Stefana Dąbrowskiego, także rozmawiała z duchami w Kołłątajówce. Ponoć zjawa Eugenii Kołłątaj w pierwszych dniach września 1939 przestrzegała panią Dąbrowską przed opuszczaniem wsi i przepowiedziała upadek Hitlera, stwierdzając, że "przy końcu walk zginie on w niesławie i nie będzie miał ludzkiego pogrzebu". Gospodyni pałacu spotkała także jednego z byłych właścicieli Wólki Kłuckiej, który przemówił do niej słowami: „Dziękuję wam za modlitwy, które wznosicie na intencję tych, co tu kiedyś żyli i zmarli”.

Joanna Dąbrowska pisała wiersze. W jednym z nich pod tytułem „Pożegnanie” opisuje pałac w Wólce Kłuckiej:

„Pożegnać muszę Cię, o domu mój kochany,
Twój śliczny taras, bielutkie twoje ściany
I piękne schody, po których chodziłam.
Tu grozę wojny spokojnie przeżyłam,
W Twoich murach pod opiekuńczym skrzydłem Twoim
Nie stało się nic złego mnie i dzieciom moim.
O, domu, który wziąłeś cząstkę serca mego,
Do zimnego się tulę muru Twego
I dziękuję serdecznie za przeżyte chwile,
Które będą mi słodkie nawet i w mogile”.

Po opuszczeniu pałacu przez rodzinę Dąbrowskich, obiekt stał się miejscem spotkań łobuzerii. W 1993 roku zniszczył go pożar. Spłonął wówczas całkowicie dach i strop.

Pałac nie jest udostępniony zwiedzającym. Mury, które się zachowały, grożą dziś zawaleniem. Z roku na rok zabytek ulega zniszczeniu. Obecnym właścicielem ruin jest Krzysztof Kurpiński, który w Kołłątajówce spędził dzieciństwo. Posiadłość jest wystawiona na sprzedaż.

Na cmentarzu w pobliskim Grzymałkowie, tuż obok grobu rodziny Dąbrowskich, znajdują się dwa grobowce Kołłątajów, prawdopodobnie Eustachego Kołłątaja i Elżbiety Chrzanowskiej. Tekst na cementowych tablicach jest ledwie widoczny. Na jednej z nich napisano:

„Zwłokom Czcigodnego Męża Eustachego de Stumberg Kołłontaja, Dziedzica tej ziemi, Urodzonego 20 Września 1772, Zmarłego dnia i Miesiąca tegoż r. 1836...”

Kołłątajowie gospodarowali także w Wiśniowej, w gminie Staszów. W tamtejszym kościele znajduje się grób matki Hugona Kołłątaja oraz jego serce.


Źródło:
Eugeniusz Kosik, We włościańskim Mniowie: monografia historyczno-gospodarcza gminy Mniów, Urząd Gminy Mniów, 1999
Świętosław Krawczyński, Raptularz świętokrzyski, Łódź, 1983
www.mniow.pl
 

FILMY

ZDJĘCIA

Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Zabudowania gospodarcze z I połowy XIX w. przy pałacu Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Zabudowania gospodarcze z I połowy XIX w. przy pałacu Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Park otaczający pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Park otaczający pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Park otaczający pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Park otaczający pałac Kołłątajów w Wólce Kłuckiej - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Wielki piec hutniczy w Kuźniakach - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Wielki piec hutniczy w Kuźniakach - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Wielki piec hutniczy w Kuźniakach - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Wielki piec hutniczy w Kuźniakach - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Wielki piec hutniczy w Kuźniakach - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Wielki piec hutniczy w Kuźniakach - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Kościół pw. św. Michała Archanioła z poł. XIX w. w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Kościół pw. św. Michała Archanioła z poł. XIX w. w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Kościół pw. św. Michała Archanioła z poł. XIX w. w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Kościół pw. św. Michała Archanioła z poł. XIX w. w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Kościół pw. św. Michała Archanioła z poł. XIX w. w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Kościół pw. św. Michała Archanioła z poł. XIX w. w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Kościół pw. św. Michała Archanioła z poł. XIX w. w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Kościół pw. św. Michała Archanioła z poł. XIX w. w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Kościół pw. św. Michała Archanioła z poł. XIX w. w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Kościół pw. św. Michała Archanioła z poł. XIX w. w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Kościół pw. św. Michała Archanioła z poł. XIX w. w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Grób Eustachego Kołłątaja w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Grób Eustachego Kołłątaja w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Grób Eustachego Kołłątaja w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Grób Elżbiety Chrzanowskiej w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Grób Elżbiety Chrzanowskiej w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Grób Elżbiety Chrzanowskiej w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Grób rodziny Dąbrowskich w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Grób rodziny Dąbrowskich w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Grób rodziny Dąbrowskich w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Grób rodziny Dąbrowskich w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Grób rodziny Dąbrowskich w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Cmentarz w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg
Cmentarz w Grzymałkowie - Fot. Barbara Jankowska-Piróg

Jarmark Wielkanocny w Kielcach

Przez cały tydzień (od 22 do 29 marca) na ulicy Sienkiewicza w Kielcach odbywać się będzie...

Wernisaż wystawy „Historia Biblii”

Historia Pisma Świętego zostanie przedstawiona na wystawie, która będzie otwarta we wtorek, 26...

Dzień Teatru w Miejskim Centrum Kultury w Skarżysku

Jak co roku, 27 marca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Teatru. Z tej okazji Miejskie Centrum...

XX Festiwal Wielkopostny - Daleszyce 2024

17 marca w kościele pw. Św. Michała Archanioła w Daleszycach odbył się koncert finałowy XX...

"Pomóżmy Dorocie, której spłonął dom" – koncert charytatywny w teatrze połączony z licytacją

27 marca (w środę) o godz. 18.00 w Teatrze im. St. Żeromskiego odbędzie się koncert charytatywny...

Musicale i spektakle w KCK

W najbliższym czasie w Kieleckim Centrum Kultury widzowie będą mogli obejrzeć musical...

Dziecięca Estrada Folkloru 2024

16 marca w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach odbyła się Dziecięca Estrada Folkloru 2024....

Powered by Actualizer & Heuristic
Copyright © 2014 by PIK KIELCE
Licznik odwiedzin: 60 875 892
Polityka prywatności | Mapa strony

Cookies

Ta strona korzysta z cookies, które instalowane są w Twojej przeglądarce, więcej informacji w Polityce Prywatności