Wtorek, 23 kwietnia 2024 - Ilony, Jerzego, Wojciecha

Żuchowiec - gm. Pawłów - Pomnik ofiar pacyfikacji wsi Żuchowiec i Gębice 1943 r. A A A

Środa, 10 marca 2021 Autor: Agnieszka Markiton
Wieś Gębice była dwukrotnie pacyfikowana przez oddziały hitlerowskiej żandarmerii w 1943 roku.
W czasie pierwszej pacyfikacji dokonanej 24 maja 1943 roku żandar­mi podpalili wieś z dwóch krańców, od strony Dołów Biskupich i Godowa. Na­stępnie wypędzili z zabudowań mężczyzn i grupami rozstrzeliwali ich w poblis­kim lesie. Zginęło wówczas 38 osób, najwięcej z rodzin Surmów, Koniarzów, Ceglarskich, Szczałubów, Orczyków, Jeżewskich, Gryzów i Maciągów. Dnia 11 listopada 1943 roku Gębice stały się ponownie miejscem krwawej pacyfikacji, która objęła także wsie Żuchowiec, Godów i Krynki.
W Gębicach hitlerowscy żandarmi ze Starachowic podpalili ocalałe z majowej pacyfikacji zabudowania, a następnie zaczęli mordować napotkanych w domach i na wiejskiej drodze mieszkańców. Ponieważ młodzi mężczyźni zbiegli wcześniej do lasu ofiarami tej pacyfikacji były głównie kobiety i dzieci. Zginęło 27 mieszkańców Gębic, w tym 10 kobiet i 8 dzieci w wieku od 2 miesięcy do 14 lat. Niektóre ofiary pacyfikacji spłonęły żywcem. Oddział hitlerowskiej żandarmerii oddalając się z miejsca pacyfikacji został zaatakowany przez oddział partyzancki Gwardii Ludowej im. Langiewicza. Według da­nych podanych w raporcie dowódcy Okręgu Radom zabito wówczas 4 i raniono 3 żandarmów.
Pomnik znajduje się na skraju lasu w pobliżu wsi Żuchowiec i Godów. Ma formę ułamanej kolumny stojącej na szerokim podium. Wykonany jest ze żwirobetonu. Na  podium jest umieszczona tablica z brązu z napisem:
W TYM MIEJSCU
DNIA 24 MAJA 1943
HITLEROWCY ZAMORDOWALI
27 MIESZKAŃCÓW
WSI ŻUCHOWIEC
CZEŚĆ ICH PAMIĘCI
SPOŁECZEŃSTWO POW. IŁ­ŻECKIEGO
MAJ 1970
 
Obok pomnika umieszczono wysoki, drewniany krzyż. Na nim blaszana tabliczka, z napisem:
Ś.+P.
MIEJSCE MASOWEGO
MORDU 27 POLAKÓW OB. WSI
ŻUCHOWIEC DOKONANEGO
PRZEZ HITLEROWCÓW
W DNIU 24. V. 1943 r.
CZEŚĆ ICH PAMIĘ­CI
 
Ustalone nazwiska pomordowanych mieszkańców 24 maja i 11 listopada 1943 roku:
Mieszkańcy Gębic:
Byk Julian lat 23
Gębura Jan lat 34,
Gębura Regina lat 7,
Gębura Stanisław lat 3,
Gębura Władysław lat 5,
Gębura Zofia lat 31,
Gębura Józef lat 28,
Gryz Anna lat 35,
Gryz Jan lat 46,
Gryz Jakub lat 70,
Gryz Józefa lat 7,
Gryz Lu­dwik lat 66,
Gryz Maria lat 7,
Gryz Marian lat 2,
Jeżowski Józef lat 31,
Koniarz Aleksander lat 28,
Koniarz Jan lat 34,
Koniarz Józef lat 30,
Koniarz Marian lat 24,
Koniarz Stanisław lat 26,
Koniarz Władysław lat 27,
Kosmala Stanisław lat 17,
Kwiecień Józef lat 39,
Kwiecień Józef lat 11,
Kwiecień Włady­sław lat 36,
Kwiecień Zygmunt lat 17,
Maciąg Aniela lat 39,
Maciąg Janina lat 19,
Maciąg Wincenty lat 42,
Orczyk Franciszek lat 54,
Orczyk Katarzyna lat 58,
Pająk Stani­sław lat 27,
Ryba Józef lat 42,
Sitarski Bole­sław lat 30,
Sitarski Franciszek lat 20,
Surma Jan lat 23,
Surma Kazimierz lat 16,
Surma Maria lat 24,
Surma Tadeusz, lat 2,
Surma Władysław lat 28.
 
Mieszkańcy Żu­chowca:
Byk Józef lat 32
Gębura Józef lat 24,
Byk Tadeusz lat 17,
Gębura Józef lat 13,
Gębura Maria lat 1,
Gębura Michał lat 55,
Gębura Piotr lat 25,
Jop Jan lat 36,
Jop Maria lat 16,
Koniarz Karol lat 62,
Kozioł Stefan lat 17,
Kurp Józef lat 45,
Lipa Józef lat 18,
Major Marian lat 18,
Orczyk Antoni lat 21,
Orczyk Józef lat 25,
Orczyk Piotr lat 17,
Orczyk Tomasz lat 59,
Sępioło Stanisław lat 20,
Serafin Jan lat 48,
Sera­fin Józef lat 19,
Serafin Władysław lat 23,
Skiba Bolesław lat 26,
Skiba Franciszek lat 60,
Skiba Mieczysław lat 17,
Wójcik Katarzyna 1at 46,
 
Mieszkańcy Dołów Biskupich:
Ceglarski Jan lat 30,
Hamera Franciszek lat 68,
Koniarz Maria lat 6l,
Kostrzewa Jan lat 29,
Maciąg Stefan lat 32,
Mularski Jan lat 30,
Pasternak Stanisław lat 31,
Piwnik Jan lat 20,
Szast Zygmunt lat 28,
Szczubała Helena lat l,
Szczubała Jan lat 24,
Szczubała Julian lat. 3,
Szczubała Stefania lat 23,
Wydrzyński Stanisław lat 29.
 
Mieszkańcy Krynek:
Barański Paweł lat 65.
 
Mieszkańcy Godowa:
Jabłońska Maria lat 12,
Jeżow­ska Franciszka lat 32,
Jeżowska Janina latl8,
Jeżowska Maria lat 39,
Jeżowska Maria lat 4,
Jeżowski Karol lat 62,
Jeżowski Henryk lat 6,
Jop Czesław lat 18,
Koniarz Jó­zef lat 24,
Kosmala Józef lat 24,
Kosmala Józef lat 18,
Ryba Maria lat 40,
Rycombel Kazimierz lat 17,
We­sołowski Czesław lat 18,
Zackiewicz Wincenty lat 52.
 
 
Źródło: Longin Kaczanowski, Bogusław Paprocki, Miejsca pamięci narodowej 1939-1945 w województwie kieleckim, Biuro Dokumentacji Zabytków, Kielce 1989

ZDJĘCIA

Pomnik ofiar pacyfikacji wsi Żuchowiec i Gębice 1943 r. - Fot. Agnieszka Markiton
Pomnik ofiar pacyfikacji wsi Żuchowiec i Gębice 1943 r. - Fot. Agnieszka Markiton
Pomnik ofiar pacyfikacji wsi Żuchowiec i Gębice 1943 r. - Fot. Agnieszka Markiton
Pomnik ofiar pacyfikacji wsi Żuchowiec i Gębice 1943 r. - Fot. Agnieszka Markiton
Pomnik ofiar pacyfikacji wsi Żuchowiec i Gębice 1943 r. - Fot. Agnieszka Markiton
Pomnik ofiar pacyfikacji wsi Żuchowiec i Gębice 1943 r. - Fot. Agnieszka Markiton
Pomnik ofiar pacyfikacji wsi Żuchowiec i Gębice 1943 r. - Fot. Agnieszka Markiton
Pomnik ofiar pacyfikacji wsi Żuchowiec i Gębice 1943 r. - Fot. Agnieszka Markiton

Konkurs pt. "Kapliczki w obiektywie. Uwiecznij ducha tradycji"

Wojewódzki Dom Kultury w Kielcach i Muzeum Wsi Kieleckiej zapraszają fotografów-amatorów do...

Wyniki eliminacji wojewódzkich 69. Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego

Wiadomo już, kto będzie reprezentował województwo świętokrzyskie w przeglądach finałowych 69....

Zespół UŚMIECH szykuje premierową inscenizację na tegoroczne SANS w Lublinie

"Bar, czyli wspomnienie" – taki tytuł będzie nosiła premierowa inscenizacja taneczna, która...

Koncert zespołu SBB

10 maja o godz. 20.00 w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach wystąpi legenda polskiego rocka –...

Wybitny skrzypek Mieczysław Jaroński bohaterem kolejnej pocztówki z cyklu "KielczaNIE NIEzwykli, NIEzapomniani"

Nakładem Poczty Polskiej ukazała się kontynuacja cyklu „KielczaNIE NIEzwykli, NIEzapomniani”, w...

Konkurs pt. "Kapliczki w obiektywie. Uwiecznij ducha tradycji"

Wojewódzki Dom Kultury w Kielcach i Muzeum Wsi Kieleckiej zapraszają fotografów-amatorów do...

Wernisaż wystawy absolwentów kieleckiego Plastyka w Galerii Winda

Kieleckie Centrum Kultury zaprasza na wernisaż prac dyplomowych uczniów Państwowego Liceum Sztuk...

Przebojowa, mistrzowska i młoda wiosna w Filharmonii Świętokrzyskiej

Wiosna w Filharmonii Świętokrzyskiej w Kielcach zapowiada się bardzo ciekawie. Podczas środowej...

Powered by Actualizer & Heuristic
Copyright © 2014 by PIK KIELCE
Licznik odwiedzin: 61 406 274
Polityka prywatności | Mapa strony

Cookies

Ta strona korzysta z cookies, które instalowane są w Twojej przeglądarce, więcej informacji w Polityce Prywatności