Podjęty po 1944 r. opór zbrojny był kontynuacją walki o niepodległy kraj rozpoczętej w 1939 r. Większość „Żołnierzy Wyklętych” zaczynała swój szlak bojowy w czasie wojny i kontynuowała go w rzeczywistości powojennej, choć byli i tacy, którzy ze względu na młody wiek zaczynali bić się o niepodległość dopiero po zakończeniu okupacji niemieckiej. Po wojnie w podziemiu niepodległościowym w Polsce działało 120-180 tys. osób. Niemal połowa z nich wywodziła się z Armii Krajowej, 30-40 tys. było związanych ze środowiskiem narodowym, podobna liczba walczyła w lokalnych grupach konspiracyjnych.
Najszerszym nurtem powojennego podziemia były struktury poakowskie. W miejsce rozwiązanej AK powołano organizację „NIE”, a później Delegaturę Sił Zbrojnych na Kraj. Jesienią 1945 r. została ona zastąpiona Zrzeszeniem „Wolność i Niezawisłość”. Na Kielecczyźnie tworzyli je: płk Jan Zientarski „Mieczysław”, ppłk Janusz Szlaski „Prawdzic”, kpt. Józef Stępkowski „Major”, mjr Edward Herman „Stary”, por. Franciszek Jaskulski „Zagończyk”.
Po 1944 r. na terenie Kielecczyzny działało co najmniej 85 oddziałów podziemia niepodległościowego. Ich członkowie przeprowadzili setki akcji przeciwko przedstawicielom i instytucjom władzy komunistycznej. Siły represji zorganizowały blisko 2000 akcji zbrojnych w celu rozbicia podziemia. W efekcie działań aparatu bezpieczeństwa aresztowanych zostało około 16 000 osób.
Wystawa prezentowana będzie na skwerze Żeromskiego w Kielcach od 1 do 29 marca. Plansze z wystawy do pobrania w wersji PDF na stronie https://bit.ly/3bF1Lxq
Źródło:
Urząd Miasta w Kielcach
IPN w Kielcach
