Zbigniew Rubinowski urodził się w Krakowie 19 października 1929 roku. Maturę uzyskał w Liceum im. O. Balzera w Zakopanem w 1948 r. W tym samym roku rozpoczął studia w Akademii Górniczej w Krakowie. Podczas jednego z wyjazdów terenowych trafił do nowo udostępnianej historycznej świętokrzyskiej kopalni miedzi w Miedziance. Jak się później okazało zdarzenie to wpłynęło na zainteresowania naukowe Rubinowskiego, który związał swoje dalsze życie z Górami Świętokrzyskimi. Jego praca magisterska obroniona w 1954 r. dotyczyła mineralizacji złoża Miedzianki, a następne badania rozpoczęły się od inwentaryzacji objawów mineralizacji kruszcowej w świętokrzyskim paleozoiku.
Od 1957 r. zaczął pracować w Świętokrzyskiej Stacji Terenowej Instytutu Geologicznego w Kielcach i zamieszkał w Kielcach. Pierwszy etap badań świętokrzyskich rud metali wykonanych przez zorganizowany przez niego zespół młodych geologów został podsumowany w 1963 r. w regionalnej monografii opublikowanej w 1966 r. Wiele zebranych nowych materiałów naukowych zaowocowało rozprawą doktorską Rubinowskiego, której obrona w 1967 r. w Kielcach miała uroczysty charakter (pierwsza publiczna obrona pracy na terenie miasta).
Od młodości interesował się jaskiniami oraz dawnymi wyrobiskami pogórniczymi. Odkrycie jaskini Raj nieopodal Kielc zaowocowało ważnymi publikacjami (m.in. History of Discovery of Raj Cave, l972), a niebawem – udziałem autorskim i redakcyjnym w książkach na ten temat. Zespół kieleckich inżynierów pod kierownictwem Zbigniewa Rubinowskiego i Tymoteusza Wróblewskiego opracował projekt udostępnienia „Raju” dla ruchu turystycznego. Od 1972 roku jaskinia została udostępniona dla zwiedzających..
Po jego śmierci nadano imię Zbigniewa Rubinowskiego kieleckiemu rezerwatowi „Wietrznia”.
Źródło: OMPiO