PROGRAM FESTIWALU:
1 marca, godz. 18.00
ks. Adam Boniecki: „Marzec '68”
Ks. Adam Boniecki herbu Bończa – kapłan należący do Zgromadzenia Księży Marianów. Od 1986 roku związany z „Tygodnikiem Powszechnym”; przez 12 lat pełnił funkcję redaktora naczelnego.
Wykład o osobistej pamięci zdarzeń związanych z „Marcem '68”, a także spotkanie wokół książki „Połączenie odebrane”, będącej zbiorem tekstów ks. Bonieckiego z ostatnich kilkunastu lat, publikowanych na łamach „Tygodnika Powszechnego”.
2 marca, godz. 18.00
Prof. dr hab. Andrzej Friszke oraz red. Seweryn Blumsztajn:
„Wydarzenia Marcowe: historia żydowska czy historia polskiej inteligencji?”
Seweryn Blumsztajn – prezes Towarzystwa Dziennikarskiego, redaktor „Gazety Wyborczej”, założyciel fundacji OKO. Zaangażowany w walkę o wolne media. Działacz opozycji antykomunistycznej w czasach PRL-u, członek KOR, dziennikarz „Solidarności”. Uczestnik wydarzeń marcowych w 1968 roku.
Prof. dr hab. Andrzej Friszke – historyk, profesor w Instytucie Studiów Politycznych PAN, od 1998 wykładowca Collegium Civitas, od 1982 członek redakcji „Więzi”, przewodniczący Stowarzyszenia „Archiwum Solidarności”. Autor prac dotyczących różnych aspektów historii PRL-u, zwłaszcza dziejów opozycji oraz emigracji politycznej.
Dyskusja o perspektywach spojrzenia na wydarzenia związane z Marcem ’68, narracji politycznej tamtego czasu, jej konsekwencjach oraz wpływie na współczesną historię Polski.
3 marca, godz. 16.00
Wojciech Tochman: „O uciekaniu”
Wojciech Tochman – reporter, przez wiele lat związany z „Gazetą Wyborczą”, autor zbiorów reportaży, m.in. „Schodów się nie pali” i „Wściekły pies”, oraz książek „Jakbyś kamień jadła”, „Dzisiaj narysujemy śmierć”, „Eli, Eli”. Założyciel i wolontariusz fundacji ITAKA. W 2009 roku założył, wraz z Mariuszem Szczygłem i Pawłem Goźlińskim, Instytut Reportażu.
Spotkanie o nie-miłosiernym patrzeniu na uchodźców, wyimaginowanym strachu przed migrantami, a także o miejscach, których wolimy nie znać oraz życiu pomiędzy Europą a Azją.
4 marca, godz. 19.30
Koncert Joanny Trzepiecińskiej: „Jak wybrnąć z gafy”,
z akompaniamentem Bogdana Hołowni*
Joanna Trzepiecińska – aktorka filmowa i teatralna, swoją karierę rozpoczęła pod koniec lat osiemdziesiątych. Od 2012 roku w zespole aktorskim Teatru Polskiego. Jest laureatką Złotej Kaczki – nagrody przyznawanej przez czytelników magazynu „Film”.
Koncert do utworów wybitnych poetów – od Tuwima do Łazewskiego. Pełne żartu, ale też poruszającego liryzmu interpretacje tekstów poetyckich. Artystce akompaniuje znakomity pianista jazzowy Bogdan Hołownia.
*Bilety, w cenie 30 zł, dostępne będą w Instytucie Kultury Spotkania i Dialogu.
5 marca, godz. 18.00
„Jerzy Trela czyta Herberta i Miłosza”
Jerzy Trela - wybitny aktor teatralny, telewizyjny i filmowy. W 1969 roku ukończył PWST w Krakowie. W tym samym roku odbył się jego debiut teatralny. W 1969-1971 występował w Teatrze Rozmaitości w Krakowie, od 1970 jest aktorem krakowskiego Starego Teatru. Jest wykładowcą PWST w Krakowie, w latach 1984-90 rektor tej uczelni.. Jerzy Trela często występuje również w spektaklach Teatru Telewizji.
5 marca, godz. 19.00
Premiera książki Joanny Tokarskiej-Bakir „Pod klątwą. Społeczny portret pogromu kieleckiego” oraz dyskusja panelowa z udziałem prof. Jacka Leociaka, prof. Bożeny Szaynok, prof. Aliny Skibińskiej, prof. Ireny Grudzińskiej-Gross, dr Heleny Datner, dr. Marka Maciągowskiego, dr. Jarosława Dulewicza.
Prof. dr hab. Joanna Tokarska-Bakir – antropolożka kultury i literaturoznawczyni, eseistka. Laureatka wielu nagród, w tym Nagrody im. Jana Karskiego i Poli Nireńskiej oraz Nagrody im. ks. Stanisława Musiała. W 2012 roku ukazała się jej książka „Okrzyki pogromowe”, będąca analizą wydarzeń oraz dziejów pamięci o pogromie kieleckim.
Prof. Jacek Leociak – historyk literatury, profesor nauk humanistycznych, kierownik Zespołu Badań nad Literaturą Zagłady Instytutu Badań Literackich PAN oraz pracownik Centrum Badań nad Zagładą Żydów.
Prof. Bożena Szaynok – pracownik Instytutu Historii Uniwersytetu Wrocławskiego. Uhonorowana Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w dokumentowaniu najnowszej historii Polski, m.in. pogromu kieleckiego. Autorka książki „Pogrom Żydów w Kielcach 4 VII 1946”.
Prof. Alina Skibińska – historyk, pracownik Centrum Badań nad Zagładą Żydów, przedstawicielka United States Holocaust Memorial Museum w Warszawie.
Prof. Irena Grudzińska-Gross – historyk idei i profesorka literatury porównawczej na Uniwersytecie Princeton oraz w Instytucie Slawistyki PAN w Warszawie. Przewodnicząca Instytutu Nauk Humanistycznych. Wspólnie z Janem Tomaszem Grossem opublikowała „Złote żniwa. Rzecz o tym, co się działo na obrzeżach zagłady Żydów”.
Dr Helena Datner – historyk, socjolog, w latach 1999–2000 przewodnicząca Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie, członek Rady Naukowej Żydowskiego Instytutu Historycznego.
Dr Marek Maciągowski – historyk, dziennikarz, dyrektor Ośrodka Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej.
Dr Jarosław Dulewicz – historyk, pracownik Uniwersytetu im. Jana Kochanowskiego, otrzymał wyróżnienie za rozprawę „Miasta w ruchu”, która ukazała się również w wydaniu książkowym.
Dyskusja wokół książki „Pod klątwą. Społeczny portret pogromu kieleckiego”, stanowiącej owoc wieloletniej pracy prof. Tokarskiej-Bakir nad dokumentami i dostępnymi źródłami. Próba dokładnej analizy wydarzeń związanych z pogromem kieleckim oraz sytuacji społeczno-politycznej tamtego czasu.
6 marca, godz. 18.00
Sabina Baral: „Zapiski z wygnania”
Sabina Baral – Amerykanka polsko-żydowskiego pochodzenia. Mieszka w USA, dokąd jej rodzina wyjechała w 1968 roku. Dorastała we Wrocławiu, rozpoczęła studia na Politechnice Wrocławskiej, które przerwała, zmuszona do emigracji.
Spotkanie wokół książki „Zapiski z wygnania”, przejmującej biografii-opowiadania z wydarzeń marcowych. Autorka opisuje rok 1968 oczami młodej dziewczyny, wraz z rodziną opuszczającej Polskę. Opowieść o szukaniu swojego miejsca, budowaniu tożsamości i obronie godności.
12 marca, godz. 18.00
Andrzej Franaszek: „Miłosz i Herbert w sporze o Polskę i patriotyzm”
Andrzej Franaszek – literaturoznawca, krytyk literacki, członek redakcji „Tygodnika Powszechnego, współpracownik Programu Drugiego Polskiego Radia oraz TVP Kultura, sekretarz Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta, autor biografii Czesława Miłosza.
Spotkanie dotyczące kłótni, która poróżniła dwóch wielkich poetów: Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta – o tym, co różniło ich w spojrzeniu na Polskę, jej historię i politykę, a także o tym, jak w swojej poezji rozumieli słowo „patriotyzm”.
13 marca, godz. 18.00
Prof. dr hab. Dariusz Doliński: „Do bólu prawdziwi”
Eksperyment Milgrama powtórzony w Polsce – co o nas mówi?
Prof. Dariusz Doliński – członek korespondent PAN oraz prezes Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej, kierownik Katedry Psychologii Społecznej na Uniwersytecie SWPS we Wrocławiu. Jest autorem około 200 publikacji, m.in. „Przypisywanie moralnej odpowiedzialności”, „Orientacja defensywna”, „Psychologia wpływu społecznego”, „Posłuszni do bólu”. Razem z dr. Tomaszem Grzybem przeprowadził w Polsce replikację słynnego eksperymentu Stanleya Milgrama.
Wykład na temat wyników powtórzonego w Polsce eksperymentu o posłuszeństwie (nazywanego też eksperymentem autorytetu; uczestnik ma wcielić się w rolę nauczyciela i – na wyraźne polecenie eksperymentatora – wymierzać uczniowi coraz wyższą karę za złe odpowiedzi na pytania). O konformizmie Polaków w obliczu trudnej sytuacji, a także o tym, do czego może prowadzić ślepe posłuszeństwo.
15 marca, godz. 19.00
Justyna Dąbrowska i Magdalena Tulli: „Jaka piękna iluzja”
Magdalena Tulli – autorka m.in. powieści „Sny i kamienie”, „Włoskie szpilki”, „Szum”. Finalistka Nagrody Literackiej Nike, otrzymała m.in. Nagrodę Literacką „Gdynia”, Nagrodę Fundacji im. Kościelskich i Nagrodę Literacką im. Juliana Tuwima. Jej książki przetłumaczono na 15 języków.
Justyna Dąbrowska – psychoterapeutka i autorka wywiadów, laureatka m.in. Nagrody im. Barbary N. Łopieńskiej. Wydała m.in. „Spojrzenie wstecz. Rozmowy” oraz „Nie ma się czego bać. Rozmowy z Mistrzami”.
Spotkanie wokół książki „Jaka piękna iluzja”, będącej zapisem bardzo osobistej, kobiecej rozmowy. O pisarstwie, codzienności, trudnych emocjach. O tym, jak wywiad zamienić w spotkanie, które pozwoli otworzyć się przed drugim i zajrzeć do własnego wnętrza.
16 marca, godz. 18.00
Mikołaj Grynberg i jego najnowsza książka o Marcu '68 „Księga Wyjścia”
Mikołaj Grynberg – fotograf i pisarz, z wykształcenia psycholog. Autor albumów „Dużo kobiet”, „Auschwitz – co ja tu robię?” oraz „Ocaleni z XX wieku”. Wydał zbiór rozmów „Oskarżam Auschwitz. Opowieści rodzinne” oraz tom opowiadań „Rejwach”. W całej swojej twórczości przyjmuje szczególną perspektywę dialogu, koncentrując się na spotkaniu z innymi.
Spotkanie wokół książki „Księga Wyjścia”, będącej zapisem rozmów z kilkudziesięcioma osobami, które w 1968 roku musiały podjąć decyzję o opuszczeniu Polski bądź zdecydowały się pozostać. Próba zrozumienia tamtych wydarzeń oraz nazwania pozostałych po nich emocji – poczucia odrzucenia, żalu i samotności.
19 marca, godz. 18.00
prof. Jan Andrzej Kłoczowski OP: „Pierwszy Testament – obcy, inny, swój”
Prof. Jan Andrzej Kłoczowski – dominikanin, historyk sztuki, teolog, filozof, kaznodzieja i publicysta. Przez wiele lat był duszpasterzem akademickim w Krakowie oraz duchowym opiekunem środowisk opozycyjnych. W 2007 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Jest autorem licznych prac z dziedziny filozofii religii, teologii i duchowości.
Wykład wokół filozofii dialogu, o zagadnieniu Innego, inności, będącej często powodem wykluczenia i przyjmowaniu Drugiego w codziennym życiu.
20 marca, godz. 17.00
Projekcja filmu „Ptaki śpiewają w Kigali”*
20 marca, godz.19.00
Spotkanie z reżyserką filmu Joanną Kos-Krauze, bohaterką wywiadu-rzeki „Jest życie po końcu świata”, przeprowadzonego przez Aleksandrę Pawlicką.
Joanna Kos-Krauze – reżyserka i scenarzystka. Przewodnicząca Gildii Reżyserów Polskich. Współautorka, wraz z mężem Krzysztofem Krauze, filmów „Mój Nikifor”, „Plac Zbawiciela” i „Papusza”, za które otrzymała ponad dwadzieścia nagród na polskich i światowych festiwalach.
Spotkanie wokół filmu „Ptaki śpiewają w Kigali”, w reżyserii Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauzego, będącego opowieścią o ocalającej przyjaźni i tragedii ludobójstwa dokonanego na Tutsi przez Hutu w 1994 roku oraz stawiającego pytania o możliwość powrotu do świata ogarniętego zagładą.
* Bilety na film, w cenie 10 zł, dostępne będą w Instytucie Kultury Spotkania i Dialogu.
21 marca, godz. 18.00
Adam Zagajewski: „Poezja dla początkujących”
Adam Zagajewski – poeta, prozaik, eseista, tłumacz. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Przedstawiciel pokolenia Nowej Fali. Obrońca realizmu w poezji. Autor m.in. szkiców literackich „Świat nie przedstawiony”, zbiorów esejów „Solidarność i samotność”, „Obrona żarliwości” oraz kilkunastu tomów wierszy: „Ziemia ognista”, „Niewidzialna ręka”, „Asymetria” i wielu innych. Laureat kilkudziesięciu prestiżowych nagród, m.in. Nagrody Fundacji im. Kościelskich, Międzynarodowej Nagrody Literackiej Neustadt oraz Europejskiej Nagrody Poetyckiej.
Spotkanie wokół najnowszego zbioru esejów „Poezja dla początkujących”, w którym autor opowiada o ważnych twórcach XX wieku (Czapskim, Herbercie, Kawafisie, Kornhauserze, Mannie, Miłoszu, Rilkem, Sebaldzie, Szymborskiej), zadaje pytania o obowiązki poety i funkcjonowanie artysty w świecie, a także wyjaśnia, jak i dlaczego czytać wiersze.
22 marca, godz. 18.00
prof. Adam Strzembosz i Stanisław Zakroczymski:
„Między prawem a sprawiedliwością”
Prof. Adam Strzembosz – prawnik, sędzia, profesor nauk prawnych, wiceminister sprawiedliwości (1989–1990), pierwszy prezes Sądu Najwyższego i przewodniczący Trybunału Stanu (1990–1998). Kawaler Orderu Orła Białego. W ostatnich miesiącach najważniejszy autorytet protestujących w obronie niezawisłości sądów i trójpodziału władzy.
Stanisław Zakroczymski – ur. 1994, absolwent historii, student prawa na Uniwersytecie Wrocławskim, redaktor magazynu „Kontakt”.
Spotkanie wokół książki „Między prawem a sprawiedliwością”, wywiadu rzeki z prof. Adamem Strzemboszem, w której mówi między innymi o sporze polityczno-prawnym, jaki podzielił dziś Polskę, a także o historii przemian ustrojowych.
24 marca, godz. 18.30
prof. dr hab. Bogdan de Barbaro: „Kto tu zwariował?”
Prof. Bogdan de Barbaro – lekarz psychiatra i terapeuta, profesor nauk medycznych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego, autor licznych publikacji z zakresu psychiatrii, dotyczących m.in. terapii rodzin oraz schizofrenii. Wystąpił w filmie Pawła Łozińskiego „Nawet nie wiesz, jak bardzo cię kocham”.
Jedno z najważniejszych wyzwań, przed którymi stoi każdy, to próba odpowiedzi na fundamentalne pytanie: kim jest dla mnie Inny? Czy jest dla mnie źródłem zaciekawienia i rozwoju, czy też napięcia, agresji i wrogości?
26 marca, godz. 18.00
Anna Bikont: „Sendlerowa. W ukryciu”
Anna Bikont – dziennikarka i pisarka, z wykształcenia psycholożka. Od pierwszego do ostatniego numeru (1982–1989) pracowała w zespole „Tygodnika Mazowsze”, pisma podziemnej „Solidarności”. Autorka książki „My z Jedwabnego”, za którą otrzymała m.in. nagrodę historyczną „Polityki” oraz European Book Prize.
To pierwsza książka, w której Sendlerowa to nie słodka męczennica, która nie wie, jak się nazywa, tylko lewicująca choleryczka niemogąca znieść głupoty i podłości i dlatego angażująca się w pomaganie Żydom. (Joanna Tokarska-Bakir)
Na wszystkie spotkania (oprócz koncertu i pokazu filmu) obowiązują bezpłatne wejściówki, które są dostępne w Instytucie Kultury Spotkania i Dialogu przy ul. Planty 7.
Więcej informacji na stronie:www.jankarski.org.pl/festiwal
oraz na profilu facebookowym Stowarzyszenia.
