W programie wydarzenia m.in.:
- w godz. 9.00 – 9.30 i 11.30 – 12.00 zwiedzanie Opactwa w Wąchocku,
- w godz. 9.45 – 10.15 i 12.45 – 13.15 inscenizacja obłóczyn, czyli przyznaniu nowicjuszowi habitu (tej uroczystości nigdy nie towarzyszą osoby z zewnątrz!),
- w godz. 10.15 – 11.30 i 13.15 – 14.00 prezentacja stoisk rzemiosł dawnych ,
- degustacja potraw ze stołu cysterskiego,
- stoiska warsztatowe.
Dodatkowo, w dniu 24 września o godz. 7.30 odbędzie się uroczysta Msza św. w nadzwyczajnej formie rytu trydenckiego (po łacinie).
Celem tego wydarzenia plenerowego jest przybliżenie elementów duchowości i kultury materialnej wąchockich cystersów, wskazanie roli opactwa w Wąchocku w gospodarczym zagospodarowaniu Doliny rzeki Kamiennej, a w szczególności tworzeniu podstaw nowożytnego hutnictwa. Festyn Historyczny "Mnisi i Hutnicy" stanowi integralną część projektu pod tą samą nazwą realizowanego wspólnie przez Opactwo Ojców Cystersów w Wąchocku oraz Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach od 2013 roku. Każdy ze współorganizatorów zaprezentuje podczas wydarzenia elementy sacrum i profanum życia codziennego w przeszłości. Ojcowie Cystersi przybliżą niektóre elementy życia klauzurowego, jak na przykład obłóczyny, czyli przyjęcie nowicjusza do wspólnoty. Muzealnicy ze Starachowic zaprezentują dziedzictwo materialne związane z życiem codziennym i zajęciami ludności zamieszkującej Dolinę rzeki Kamiennej od średniowiecza po wiek XIX. Festyn cieszy się corocznie nie słabnącym powodzeniem wśród odbiorców, a dodatkowym jego walorem jest fakt, że odbywa się w wyjątkowej przestrzeni krużganków opactwa, obiektu uznanego przez Prezydenta RP za Pomnik Historii.
