Na wystawie „Sandomierskie dziedzictwo” zostały zaprezentowane wybrane zabytki związane z historią Sandomierza, które stanowią materialne świadectwo przeszłości miasta. Niewątpliwie przełomowym momentem w dziejach Sandomierza była druga lokacja miasta w 1286 roku. W wyniku tego wydarzenia Sandomierz otrzymał wiele praw i przywilejów tworzących podstawę prawną samorządu miejskiego, co prowadziło m.in. do wyodrębnienia stanu mieszczańskiego. Na wystawie można obejrzeć kopię dokumentu lokacyjnego wydanego w kancelarii księcia Leszka Czarnego. Ważne miejsce na ekspozycji zajmują przywileje królewskie, które ugruntowały rozwój samorządności miejskiej i przyczyniły się do dalszego rozkwitu gospodarczego miasta. Warto zwrócić uwagę na odlewy pieczęci miejskich, a wśród nich na XIV-wieczną pieczęć Króla Polski i Miasta Sandomierza oraz pieczęć sądu ławniczego z pierwszej połowy XIV wieku. Ze Wzgórza Świętojakubskiego (pierwsza lokacja miasta) i Wzgórza Starego Miasta (druga lokacja miasta) pochodzą naczynia ceramiczne codziennego użytku oraz kafle datowane na XIV –XIX wiek. Nie można było pominąć na wystawie tak ważnego wydarzenia, jak podpisanie 14 kwietnia 1570 roku przez przedstawicieli trzech religii protestanckich: kalwinów, luteranów i braci czeskich tzw. Zgody Sandomierskiej, która jest uważana za najstarszy akt ekumeniczny w Europie. Już od średniowiecza aż do likwidacji getta w styczniu 1943 roku istniała w Sandomierzu dość liczna gmina żydowska. Na wystawie jej obecność została zaakcentowana zabytkami związanymi z życiem religijnym tej grupy społecznej. Sandomierz był miastem wielu kościołów, z których część już nie istnieje. Z jednego z nich - z kościoła św. Piotra pochodzi barokowe epitafium Franciszka Romera. Wyjątkowym eksponatem jest kopia korony sandomierskiej przypisywana Kazimierzowi Wielkiemu, która stanowi dziś jedną z nielicznych pamiątek po królach polskich i jest unikatowym przykładem korony hełmowej. Całość ekspozycji uzupełniają XVII-wieczne sztychy i mapy, a także obrazy przedstawiające ikonografię Sandomierza.
Źródło: Muzeum Okręgowe w Sandomierzu
