"Rocznik świętokrzyski dawny" w zasadniczej części powstał najprawdopodobniej w Krakowie między 1122 a 1136 rokiem i został wpisany na końcu pergaminowego kodeksu Epistolae canonicae cum glossa Anselmi Laudunensis. Zawiera informacje o wydarzeniach z zarania polskiej państwowości z lat 948–1119. Przekazuje m.in. informacje o ślubie Mieszka I z Dąbrówką i chrzcie Polski. Od XV w. kodeks należał do biblioteki benedyktynów w opactwie na Świętym Krzyżu, następnie trafił w drugiej połowie XVIII w. do Biblioteki Załuskich, czyli pierwszej Biblioteki Narodowej. Po rozbiorach wraz z całą biblioteką został wywieziony do Petersburga. Na mocy traktatu ryskiego został zwrócony Polsce w 1923 roku i przekazany do zbiorów Biblioteki Narodowej. W czasie II wojny światowej przewieziony został do Kanady, skąd powrócił po dwudziestu latach. Obecnie przechowywany jest w skarbcu Biblioteki Narodowej.
Program Pamięć Świata powstał z inicjatywy UNESCO w 1992 roku. Jego głównym celem jest zwrócenie uwagi rządów i opinii publicznej na znaczenie i konieczność ochrony dokumentów o znaczeniu historycznym, stanowiących świadectwo naszej kultury i cywilizacji oraz podejmowanie działań na rzecz ich popularyzacji i szerokiego udostępniania.
W ramach programu tworzone są trzy listy dziejowych pomników piśmiennictwa: światowa oraz regionalne i krajowe. Lista światowa prowadzona jest od 1997 roku. Dotychczas znalazło się na niej około 350 obiektów, w tym 14 z Polski, m.in. znajdujące się w zbiorach Bilioteki Narodowej rękopisy utworów Fryderyka Chopina oraz "Kodeks supraski". "Rocznik świętokrzyski dawny" jest trzecim już zabytkiem spośród zbiorów Biblioteki Narodowej na liście krajowej - w roku 2014 znalazła się tam "Kronika" Galla Anonima oraz "Kazania świętokrzyskie".
Źródło: Biblioteka Narodowa
