Piątek, 5 grudnia 2025 - Kryspiny, Norberta, Sabiny

Wyskubek - darcie pierza A A A

Poniedziałek, 1 grudnia 2008 Autor: Barbara Jankowska-Piróg
Wszystkie obrzędy i obyczaje były ściśle przestrzegane, stanowiły wiejską tradycję. W tradycji tej drzemała potężna siła, która stanowiła o tożsamości chłopów. Od wieków postępowali w ten sam zwyczajowo utarty sposób i uznawali to postępowanie za słuszne.
Dawniej długie zimowe wieczory upływały na wykonywaniu różnych czynności domowych, na które nie było czasu wtedy, gdy pilniejsze było wykonanie prac w polu i zagrodzie. Dodatkowo jeszcze były to prace, które przyjemniej i szybciej wykonywało się w towarzystwie innych osób. Do takich należało m.in. darcie pierza. W jednej izbie gromadziło się wtedy nawet kilkanaście kobiet i dziewcząt. Przez kilka wieczorów „darły” lub „skubały” pierze. Z gęsich piór wykonywano np. pierzyny i poduchy, które stanowiły wiano panny młodej. Odbywało się to na zasadzie wzajemnej pomocy. Kiedy kończono pracę w jednym domu, to zaczynano w drugim. Wieczory te należały do radosnych, upływały na rozmowach i plotkowaniu. Kobiety starały się umilać czas śpiewami i żartami. Dość często monotonny nastrój wieczoru przerywali chłopcy, którzy wpadali do izby i dmuchali w pierze, by wprowadzić zamieszanie. Wieczory takie integrowały społeczność wiejską, często stawały się okazją do zeswatania dwojga młodych. Ludzie połączeni wspólną pracą czuli się sobie bliscy. Skubanie pierza stanowiło jedną z niewielu form życia towarzyskiego na wsi i kończyło się tzw. wyskubkiem. Była to zabawa, na którą gospodynie piekły kołacze, podawały wino, czasem zapraszała nawet jakiegoś grajka. Gospodyni, która nie urządziłaby wyskubka, nie miałaby co liczyć na sąsiedzką pomoc następnego roku.


Opracowała Barbara Jankowska
W konsultacji z prof. dr hab. Haliną Mielicką.

Bibliografia:

1. Halina Mielicka, Kultura obyczajowa mieszkańców wsi kieleckiej XIX i XX wieku, Kielce 1995
2. Oskar Kolberg, Dzieła wszystkie, Lud, Kieleckie, T. 18, część I, Kraków 1885
3. Józef Szczypka, Kalendarz Polski, Warszawa 1984
4. Irena Kubiak, Krzysztof Kubiak, Chleb w tradycji ludowej, Warszawa 1981
5. Władysław Siarkowski, Materiały do etnografii ludu polskiego z okolic Kielc, Kielce 2000
6. Jan Stanisław Bystroń, Dzieje obyczajów w dawnej Polsce, wiek XVI-XVIII, T II, Warszawa 1976
7. We włościańskim Mniowie, pod redakcją Eugeniusza Kosika, Kielce 1999
8. Eugeniusz Frankowski, Kalendarz obrzędowy ludu polskiego, Warszawa 1928
9. Zofia Kossak, Rok Polski – obyczaj i wiara, Warszawa 1974
10. Janusz Kamocki, Od andrzejek do dożynek, Warszawa 1986
11. Małgorzata Drozd-Piasecka, W. Paprocka, W kręgu tradycji i sztuki ludowej, Warszawa 1985
 

FILMY

Atrakcje II Świętokrzyskiego Jarmarku Bożonarodzeniowego w Kielcach

W najbliższy piątek w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach rozpocznie się II Świętokrzyski Jarmark...

31. Międzynarodowy Festiwal Piosenkarzy im. Henryka Morysa i Andrzeja Litwina

W niedzielę, 23 listopada, w sali widowiskowej Wojewódzkiego Domu Kultury w Kielcach odbył się...

Debata pt. "Pamięć jako odpowiedzialność – dziedzictwo ocalałych"

11 grudnia w Instytucie Kultury Spotkania i Dialogu przy ul. Planty 7 w Kielcach odbędzie się...

Nowe nabytki archiwalne Delegatury IPN w Kielcach

3 grudnia (w środę) o godzinie 17.00 w Przystanku Historia na ul. Warszawskiej 5 w Kielcach...

„Przebojem przez 90 lat” – koncert jubileuszowy w WDK

W najbliższą sobotę, 15 listopada, o godzinie 18, w sali widowiskowej Wojewódzkiego Domu Kultury...

II Świętokrzyski Jarmark Bożonarodzeniowy

Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego i Wojewódzki Dom Kultury w Kielcach zapraszają w...

Koncert jubileuszowy z okazji 90-lecia Wojewódzkiego Domu Kultury w Kielcach (cz. 1)

15 listopada w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach odbył się koncert jubileuszowy, zorganizowany...

90-lecie Wojewódzkiego Domu Kultury w Kielcach

Jesienią 2025 r. mija 90. rocznica rozpoczęcia działalności Domu Wychowania Fizycznego i...

Powered by Actualizer & Heuristic
Copyright © 2014 by PIK KIELCE
Licznik odwiedzin: 72 317 602
Polityka prywatności | Mapa strony

Cookies

Ta strona korzysta z cookies, które instalowane są w Twojej przeglądarce, więcej informacji w Polityce Prywatności