Kielecka „Aleja Sław” ciągnie się wzdłuż głównej alejki Skweru Harcerskiego im. Szarych Szeregów. Leży on pomiędzy ulicami: Krakowską, Biskupa Czesława Kaczmarka, Ogrodową i Spacerową. Aleję tworzą umieszczone na granitowych postumentach popiersia znanych osób wykonane z brązu.
Stanisław Lem (urodzony 12.09.1921 r. we Lwowie, zmarł 27.03.2006 r. w Krakowie). Polski pisarz, filozof, futurolog, eseista i satyryk. Jest najczęściej tłumaczonym polskim pisarzem, a w pewnym okresie był najbardziej poczytnym nieanglojęzycznym pisarzem SF. Jego książki zostały przetłumaczone na 41 języków i osiągnęły łączny nakład ponad 30 mln egzemplarzy. Wpływ Lema na światową literaturę SF krytycy przyrównują do oddziaływania takich jej klasyków, jak H. G. Wells czy Olaf Stapledon.
Stanisław Lem był jedynakiem. Dzieciństwo i młodość spędził we Lwowie, w zamożnym otoczeniu rodzinnego domu. Był uczniem II Gimnazjum im. Karola Szajnochy. Po wybuchu II wojny światowej, w zaanektowanym przez Związek Radziecki Lwowie rozpoczął studia medyczne na Lwowskim Uniwersytecie Medycznym, by uniknąć poboru do Armii Czerwonej. Wcześniej próbował dostać się na Politechnikę Lwowską, jednak mimo zdanego egzaminu nie został przyjęty na studia ze względu na powiązania ze średnią burżuazją. Naukę przerwała inwazja Niemiec na ZSRR. Podczas tej okupacji, kiedy zamknięto wszystkie lwowskie uczelnie, wykorzystując fałszywe dokumenty (dzięki którym jego rodzina uniknęła osadzenia w getcie, jego rodzice mieli korzenie żydowskie), Lem pracował w niemieckiej firmie Rohstofferfassung, która zajmowała się odzyskiem metali. Wykorzystując swą pozycję, współpracował z ruchem oporu, przekazując mu wykradzioną podczas pozyskiwania złomu amunicję i materiały wybuchowe. W 1944 r., po ponownym wkroczeniu do Lwowa Armii Czerwonej kontynuował studia. W 1946 r. wraz z całą rodziną wyjechał do Krakowa (w przeciwnym wypadku musiałby przyjąć obywatelstwo radzieckie), gdzie podjął przerwane studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Lem nigdy nie złożył końcowych egzaminów i nie otrzymał dyplomu, żeby uniknąć wcielenia do wojska.
W latach 1947-1950 pracował jako młodszy asystent w Konwersatorium Naukoznawczym prowadzonym przez doktora Mieczysława Choynowskiego. W 1953 r. ożenił się z Barbarą Leśniak, studentką medycyny (później lekarz radiolog]), a w 1968 r urodził się jego syn - Tomasz.
Gdy w 1981 r. wprowadzono w Polsce stan wojenny, Lem chciał natychmiast wyjechać z kraju, jednak z powodu zamknięcia granic nie było to możliwe. Dopiero w 1982 r. Lem dostał paszport w związku z przyznaniem mu rocznego stypendium Wissenschaftskolleg zu Berlin w Berlinie Zachodnim, dokąd wyjechał w tym samym roku. Nie mogąc sprowadzić do siebie rodziny i będąc tym samym wciąż ograniczonym m.in. w swobodzie wypowiedzi pisarskiej (za krytyczne wypowiedzi pod adresem systemu politycznego czy sytuacji w kraju mógł zostać pozbawiony prawa powrotu, albo rodzina wyjazdu), powrócił do kraju. Kolejna okazja do wyjazdu nadarzyła się już po stanie wojennym, w 1983 r., na zaproszenie austriackiego związku pisarzy z Wiednia. Cała rodzina Lemów otrzymała paszporty i wyjechała z kraju. Przez kilka miesięcy mieszkali w Berlinie Zachodnim, gdzie starali się o wizy austriackie, a następnie przenieśli się do Wiednia.
Lem wzbraniał się przed powrotem do kraju, nawet gdy sytuacja polityczna się poprawiła. Jednak jednocześnie narzekał na Wiedeń i mieszkańców Austrii. W rezultacie Lemowie powrócili do kraju w 1988 r.
Lem debiutował na łamach tygodnika „Nowy Świat Przygód' powieścią „Człowiek z Marsa”, powstałą w czasie wojny. Dalsza twórczość przyniosła mu opinię najwybitniejszego przedstawiciela polskiej fantastyki naukowej. Jako odnowiciel tej problematyki i konwencji gatunkowo-stylistycznej oraz eseista-futorolog zyskał rozgłos światowy. Jest laureatem licznych nagród krajowych i międzynarodowych. Opublikował: „Astronauci” (1951), „Sezam i inne opowiadania” (1954). „Czas nieutracony” (t. 1-3. 1955), „Obłok Magellana” (1955), „Dialogi o zmartwychwstaniu atomowym...” (1957), „Dzienniki gwiazdowe” (1957), „Eden” (1959), „Inwazja z Aldebarana” (1959), „Pamiętnik znaleziony w wannie” (1961), „Powrót z gwiazd” (1961), „Solaris” (1961), „Wejście na orbitę” (1962), „Noc księżycowa” (1963), „Summa technologiae” (1964), „Bajki robotów” (1964), „Niezwyciężony i inne opowiadania” (1964), „Cyberiada” (1965), „Polowanie” (1965), „Ratujmy kosmos” (1966), „Wysoki Zamek” (1966), „Głos Pana” (1968), „Filozofia przypadku” (1968), „Fantastyka i futurologia” (t. 1-2. 1970), „Bezsenność” (1971), „Doskonała próżnia” (1971), „Wielkość urojona” (1973), „Rozprawy i szkice” (1975), „Maska” (1976), „Katar” (1976), „Golem XIX” (1981), „Prowokacja” (1984), „Biblioteka XXI wieku (1986)”, „Fiasko” (1987).
Rozległa problemowo i różnorodna formalnie twórczość literacka Lema daje się z grubsza podzielić na dwa dopełniające się nurty: prozatorski, obejmujący m.in. tak popularne utwory oraz eseistyczny. Spoiwem głównym jest tu zainteresowanie możliwościami poznawczymi i kreacyjnymi nauki, jej przyszłości i miejscem w tych procesach człowieka, czyli starcie rozumu ze światem materii. Fantastyka futurologiczna jest pretekstem i scenerią do wyrazistego ukazywania zasadniczych problemów, przed jakimi staje dziś ludzkość uwikłana w postępujący coraz szybciej rozwój cywilizacyjno-techniczny oraz pojedynczy człowiek, ze swoimi tradycyjnymi dylematami i pytaniami egzystencjalnymi, etycznymi, społecznymi, psychologiczno-erotycznymi, itp. Rozległa erudycja autora dawałą mu szerokie oparcie i zaplecze dla rozszerzania zakresu podejmowanych tematów.
Lem był członkiem stowarzyszeń amerykańskich Science Fiction Research Association i Science Fiction Writers of America, od 1972 r. należy do Komisji PAN „Polska 2000". Tłu¬maczony na ponad 25 języków świata, najczęściej w USA i ZSRR; reżyser Andrzej Tarkowski zrealizował film wg powieści „Solaris” (1973), Edward Żebrowski zaś wg pierwszej części „Czasu nie utraconego - Szpital Przemienienia” (1978). W 1989 r. ukazał się tom „Lem w oczach krytyki światowej”.
Źródło:
Tomasz Miłkowski, Janusz Termer, Leksykon lektur szkolnych
www.pl.wikipedia.org
Stanisław Lem (urodzony 12.09.1921 r. we Lwowie, zmarł 27.03.2006 r. w Krakowie). Polski pisarz, filozof, futurolog, eseista i satyryk. Jest najczęściej tłumaczonym polskim pisarzem, a w pewnym okresie był najbardziej poczytnym nieanglojęzycznym pisarzem SF. Jego książki zostały przetłumaczone na 41 języków i osiągnęły łączny nakład ponad 30 mln egzemplarzy. Wpływ Lema na światową literaturę SF krytycy przyrównują do oddziaływania takich jej klasyków, jak H. G. Wells czy Olaf Stapledon.
Stanisław Lem był jedynakiem. Dzieciństwo i młodość spędził we Lwowie, w zamożnym otoczeniu rodzinnego domu. Był uczniem II Gimnazjum im. Karola Szajnochy. Po wybuchu II wojny światowej, w zaanektowanym przez Związek Radziecki Lwowie rozpoczął studia medyczne na Lwowskim Uniwersytecie Medycznym, by uniknąć poboru do Armii Czerwonej. Wcześniej próbował dostać się na Politechnikę Lwowską, jednak mimo zdanego egzaminu nie został przyjęty na studia ze względu na powiązania ze średnią burżuazją. Naukę przerwała inwazja Niemiec na ZSRR. Podczas tej okupacji, kiedy zamknięto wszystkie lwowskie uczelnie, wykorzystując fałszywe dokumenty (dzięki którym jego rodzina uniknęła osadzenia w getcie, jego rodzice mieli korzenie żydowskie), Lem pracował w niemieckiej firmie Rohstofferfassung, która zajmowała się odzyskiem metali. Wykorzystując swą pozycję, współpracował z ruchem oporu, przekazując mu wykradzioną podczas pozyskiwania złomu amunicję i materiały wybuchowe. W 1944 r., po ponownym wkroczeniu do Lwowa Armii Czerwonej kontynuował studia. W 1946 r. wraz z całą rodziną wyjechał do Krakowa (w przeciwnym wypadku musiałby przyjąć obywatelstwo radzieckie), gdzie podjął przerwane studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Lem nigdy nie złożył końcowych egzaminów i nie otrzymał dyplomu, żeby uniknąć wcielenia do wojska.
W latach 1947-1950 pracował jako młodszy asystent w Konwersatorium Naukoznawczym prowadzonym przez doktora Mieczysława Choynowskiego. W 1953 r. ożenił się z Barbarą Leśniak, studentką medycyny (później lekarz radiolog]), a w 1968 r urodził się jego syn - Tomasz.
Gdy w 1981 r. wprowadzono w Polsce stan wojenny, Lem chciał natychmiast wyjechać z kraju, jednak z powodu zamknięcia granic nie było to możliwe. Dopiero w 1982 r. Lem dostał paszport w związku z przyznaniem mu rocznego stypendium Wissenschaftskolleg zu Berlin w Berlinie Zachodnim, dokąd wyjechał w tym samym roku. Nie mogąc sprowadzić do siebie rodziny i będąc tym samym wciąż ograniczonym m.in. w swobodzie wypowiedzi pisarskiej (za krytyczne wypowiedzi pod adresem systemu politycznego czy sytuacji w kraju mógł zostać pozbawiony prawa powrotu, albo rodzina wyjazdu), powrócił do kraju. Kolejna okazja do wyjazdu nadarzyła się już po stanie wojennym, w 1983 r., na zaproszenie austriackiego związku pisarzy z Wiednia. Cała rodzina Lemów otrzymała paszporty i wyjechała z kraju. Przez kilka miesięcy mieszkali w Berlinie Zachodnim, gdzie starali się o wizy austriackie, a następnie przenieśli się do Wiednia.
Lem wzbraniał się przed powrotem do kraju, nawet gdy sytuacja polityczna się poprawiła. Jednak jednocześnie narzekał na Wiedeń i mieszkańców Austrii. W rezultacie Lemowie powrócili do kraju w 1988 r.
Lem debiutował na łamach tygodnika „Nowy Świat Przygód' powieścią „Człowiek z Marsa”, powstałą w czasie wojny. Dalsza twórczość przyniosła mu opinię najwybitniejszego przedstawiciela polskiej fantastyki naukowej. Jako odnowiciel tej problematyki i konwencji gatunkowo-stylistycznej oraz eseista-futorolog zyskał rozgłos światowy. Jest laureatem licznych nagród krajowych i międzynarodowych. Opublikował: „Astronauci” (1951), „Sezam i inne opowiadania” (1954). „Czas nieutracony” (t. 1-3. 1955), „Obłok Magellana” (1955), „Dialogi o zmartwychwstaniu atomowym...” (1957), „Dzienniki gwiazdowe” (1957), „Eden” (1959), „Inwazja z Aldebarana” (1959), „Pamiętnik znaleziony w wannie” (1961), „Powrót z gwiazd” (1961), „Solaris” (1961), „Wejście na orbitę” (1962), „Noc księżycowa” (1963), „Summa technologiae” (1964), „Bajki robotów” (1964), „Niezwyciężony i inne opowiadania” (1964), „Cyberiada” (1965), „Polowanie” (1965), „Ratujmy kosmos” (1966), „Wysoki Zamek” (1966), „Głos Pana” (1968), „Filozofia przypadku” (1968), „Fantastyka i futurologia” (t. 1-2. 1970), „Bezsenność” (1971), „Doskonała próżnia” (1971), „Wielkość urojona” (1973), „Rozprawy i szkice” (1975), „Maska” (1976), „Katar” (1976), „Golem XIX” (1981), „Prowokacja” (1984), „Biblioteka XXI wieku (1986)”, „Fiasko” (1987).
Rozległa problemowo i różnorodna formalnie twórczość literacka Lema daje się z grubsza podzielić na dwa dopełniające się nurty: prozatorski, obejmujący m.in. tak popularne utwory oraz eseistyczny. Spoiwem głównym jest tu zainteresowanie możliwościami poznawczymi i kreacyjnymi nauki, jej przyszłości i miejscem w tych procesach człowieka, czyli starcie rozumu ze światem materii. Fantastyka futurologiczna jest pretekstem i scenerią do wyrazistego ukazywania zasadniczych problemów, przed jakimi staje dziś ludzkość uwikłana w postępujący coraz szybciej rozwój cywilizacyjno-techniczny oraz pojedynczy człowiek, ze swoimi tradycyjnymi dylematami i pytaniami egzystencjalnymi, etycznymi, społecznymi, psychologiczno-erotycznymi, itp. Rozległa erudycja autora dawałą mu szerokie oparcie i zaplecze dla rozszerzania zakresu podejmowanych tematów.
Lem był członkiem stowarzyszeń amerykańskich Science Fiction Research Association i Science Fiction Writers of America, od 1972 r. należy do Komisji PAN „Polska 2000". Tłu¬maczony na ponad 25 języków świata, najczęściej w USA i ZSRR; reżyser Andrzej Tarkowski zrealizował film wg powieści „Solaris” (1973), Edward Żebrowski zaś wg pierwszej części „Czasu nie utraconego - Szpital Przemienienia” (1978). W 1989 r. ukazał się tom „Lem w oczach krytyki światowej”.
Źródło:
Tomasz Miłkowski, Janusz Termer, Leksykon lektur szkolnych
www.pl.wikipedia.org
