Piątek, 17 stycznia 2025 - Antoniego, Henryki, Mariana

Bebelno – Dzwonnica przy kościele parafialnym p.w. Narodzenia NMP A A A

Piątek, 22 marca 2024 Autor: Agnieszka Markiton
Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1818 r.
Choć pierwsza wzmianka o niej pochodzi dopiero z 1818 r. (mówiąc zresztą o jej kiepskim stanie technicznym), najprawdopodobniej zbudowano ją jednocześnie z kościołem (1745r.).
Stoi ona w północno-zachodnim narożniku kościelnego cmentarza. Jej plan jest kwadratowy, o boku długości 3,5 metra. Konstrukcję tworzą cztery słupy umieszczone na narożach, zaczopowane w przyciesiach, usztywnione krzyżulcami i rozparte ryglami. Izbica też ma konstrukcję słupowo - ramową, dźwigającą dach i podtrzymującą zawieszone tu dzwony.
Co do stylu – trudno tu już dopatrzyć się baroku. Dzwonnica z Bebelna wydaje się być raczej ludową transformacją gotyckich dzwonnic „obronnych”, dwukondygnacyjnych, o nachylonych ścianach części dolnej i nadwieszonej nad nią izbicy. Linię nadwieszenia zakłóca tu jednak środkowy jej segment, też odchylony od pionu, ale w odwrotnym kierunku niż ściany części dolnej. Czteropołaciowy dach (pokryty obecnie już nie gontem, lecz blachą) wieńczy kwadratowa w planie latarnia, także nakryta namiotowym daszkiem.
Ściany dzwonnicy szalowane są pionowymi deskami – za wyjątkiem segmentu środkowego, gdzie deski ułożone są w jodełkę. Głos dzwonów niesie się daleko dzięki ośmiu dość dużym otworom okiennym, fachowo nazywanym „prześwitami dzwonnymi”, rozstawionym symetrycznie, po dwa w każdej ścianie izbicy.
 
Źródło: Roman Mirowski, „Drewniane kościoły i dzwonnice Ziemi Świętokrzyskiej”, 2002 r. RM
 
Słowniczek:
Krzyżulec - ukośny element konstrukcji kratownicy, zastrzał w konstrukcjach drewnianych. Mogą przenosić obciążenia rozciągające lub ściskające.
Rygiel – w budownictwie, przeważnie poziomy element konstrukcyjny, belka rozpięta pomiędzy dwoma słupami. W budownictwie drewnianym określany również jako rozwora.
Izbica - najwyższa, nadwieszona kondygnacja w drewnianych dzwonnicach mieszcząca pomieszczenie na dzwony. Z zewnątrz zwykle obita deskami. Na izbicy znajdował się najczęściej dach namiotowy, cztero- lub ośmiopołaciowy, czasem z narożnymi wieżyczkami. Małe okienka umieszczane w izbicy powodowały lepszą emisję dźwięku dzwonu.
Konstrukcja słupowo-ramowa – rozwiązanie stosowane w budownictwie o konstrukcji drewnianej – tak zwany mur pruski, złożone z układu słupów i opartych na nich belek. Całość usztywniają rygle i zastrzały.
Gont – drewniany materiał do wykonywania pokryć dachowych. Deseczka z drewna iglastego, o przekroju klina, z wpustem wzdłuż szerszej krawędzi. Łączona poprzez wsunięcie jednej deseczki w drugą.
Latarnia – wieloboczna (czasem walcowa) nadbudówka nad kopułą, służąca do wprowadzenia do jej wnętrza światła. Latarenki w wieżyczkach sygnaturek wprawdzie tej roli nie wypełniają, ale przez analogię są tak samo nazywane.
Dach namiotowy - dach o trójkątnych połaciach zbiegających się w jednym wierzchołku. Szczególnym przypadkiem takiego dachu jest pokrycie stożkowe.
Ściany szalowane – czyli deskowane w celu umocnienia, uszczelnienia lub dekoracji konstrukcji.
 
Źródło: pl.wikipedia.org
 
Opracowanie: Agnieszka Markiton

ZDJĘCIA

Fot. Agnieszka Markiton
Fot. Agnieszka Markiton
Dwukondygnacyjna dzwonnica - Fot. Agnieszka Markiton
Dzwonnica na planie kwadratu - Fot. Agnieszka Markiton
Ściany dzwonnicy są oszalowane - Fot. Agnieszka Markiton
Czteropołaciowy dach z kwadratową latarnią - Fot. Agnieszka Markiton
Rycina: Romam Mirowski

„Walentynkowy Weekend dla Zakochanych” z Katarzyną Pakosińską w WDK

Wojewódzki Dom Kultury im. Józefa Piłsudskiego w Kielcach zaprasza 14 lutego na „Walentynkowy...

Filharmonia Świętokrzyska zaprasza na „Barwy romantyzmu”

W najbliższy piątek w Filharmonii Świętokrzyskiej będzie można posłuchać koncertu symfonicznego...

„Koncert z miłością w tle” – Walentynki z Zespołem Pieśni i Tańca „Kielce”

W sobotę, 15 lutego, w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach odbędzie się „Koncert z miłością w...

Zmiany w prowadzeniu Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego w Nowej Słupi

Samorząd Województwa Świętokrzyskiego i Gmina Nowa Słupia będą wspólnie prowadzić Muzeum...

Nie żyje znakomita świętokrzyska garncarka Elżbieta Klimczak

Zmarła Elżbieta Klimczak, wybitna garncarka z gminy Morawica. Była laureatką wielu konkursów...

Sylwester w Kielcach – wystąpi Baranovski

Baranovski będzie gwiazdą tegorocznego Sylwestra Miejskiego, który odbędzie się na kieleckim...

XIII Ogólnopolski Konkurs Kolęd, Pastorałek i Piosenek Świątecznych „Kolęda Płynie z Wysokości…”

Gminny Ośrodek Kultury „Perła” w Nowinach organizuje XIII Ogólnopolski Konkurs Kolęd, Pastorałek...

"O sole mio" – zajęcia z klasycznej emisji głosu w WDK

Wojewódzki Dom Kultury w Kielcach ma wyjątkową, unikatową ofertę dla pasjonatów śpiewania –...

Powered by Actualizer & Heuristic
Copyright © 2014 by PIK KIELCE
Licznik odwiedzin: 66 306 437
Polityka prywatności | Mapa strony

Cookies

Ta strona korzysta z cookies, które instalowane są w Twojej przeglądarce, więcej informacji w Polityce Prywatności