W czasie II wojny światowej niemieckie naloty na Kielce rozpoczęły się 1 września 1939 r. Pierwszymi celami były: koszary 4 Pułku Piechoty Legionów na Bukówce, lotnisko w Masłowie oraz ujęcia wody na Białogonie. Zburzeniu uległa kamienica na rogu ul. Solnej i Focha (obecnie ul. J.I. Paderewskiego). Niewielką obronę przed działaniami Luftwaffe stanowiła bateria dział przeciwlotniczych i kompania ciężkich karabinów maszynowych, które były przeznaczone do obrony Huty „Ludwików” i „Fabryki „Granat”. 2 września obrona przeciwlotnicza Huty „Ludwików" zdołała zestrzelić nieprzyjacielski samolot. Ludność cywilna dla ochrony przed nieprzyjacielskim lotnictwem kopała rowy przeciwlotnicze. 4 września Niemcy starali się przeszkodzić w ewakuacji zakładów przemysłowych. W tym dniu na stacji kolejowej zniszczono część załadowanych na wagony urządzeń z Huty „Ludwików". 5 września głównym celem nalotów, poprzedzających zajęcie miasta przez Niemców, stały się grupy uchodźców i wycofujące się wojska, zginęło i zostało rannych wówczas około 80 osób. Ofiary nalotów pogrzebano w zbiorowej mogile na Cmentarzu Nowym.
Obecnie ta mogiła nie istnieje, a dla upamiętnienia ofiar tamtych wydarzeń 5 września 2009 r. odsłonięto tablicę na zachodnim murze Cmentarza Nowego. Jej autorem jest kielecki plastyk Krzysztof Moderau, a powstała z inicjatywy Rady Miasta Kielce.
Treść napisu na tablicy:
Pamięci
cywilów i żołnierzy
bezimiennych ofiar
niemieckich bombardowań Kielc
4 i 5 września 1939 roku
pochowanych w
nieoznaczonej wspólnej mogile
na Cmentarzu Nowym.
W 70. rocznicę wybuchu II wojny światowej
Kielce 1 września 2009 r. - Kielczanie
Tablica o wymiarach 99 x 69 cm wykonana jest z brązu. Napis na tle wizerunku zbombardowanego dworca kolejowego oraz Pomnika Niepodległości, ma formę wypukłych liter.
Źródło: Cezary Jastrzębski, Konrad Otwinowski, Magdalena Otwinowska, Miejsca pamięci narodowej w Kielcach, Muzeum Historii Kielc 2010 r.
