Poniedziałek, 2 lipca 2012Autor: Barbara Jankowska-Piróg
Przed laty w Kielcach istniała prężnie działająca fabryka produkująca wysokiej jakości powozy konne, którymi jeździły największe rody w okolicy. Była to firma „F. i K. Burak”, którą prowadzili bracia Feliks i Kazimierz. A wszystko zaczęło się bardzo dawno temu.
Historia rodzinna zaczyna się od Macieja Buraka, który już w 1923 r. prowadził warsztat kołodziejski na ówczesnym Krakowskim Przedmieściu. Po nim pracownię przejął jego syn Franciszek, który w 1860 roku założył własny zakład stelmaski. W 1903 r. trzej jego synowie - Franciszek, Feliks i Zygmunt - zdali egzamin czeladniczy i uzyskali zawód stelmacha. Wkrótce potem Kazimierz i Feliks rozpoczęli produkcję wysokiej jakości powozów, bryczek i sań przy ul. Nowowarszawskiej w Kielcach. Do ich produkcji sprowadzano materiały z Wiednia, Lwowa i Petersburga - z fabryki Ludwika Nobla, która produkowała m.in. osie i resory. Bryczki braci Buraków zamawiali ziemianie z całej guberni, m.in. Wielopolscy, Potoccy, Popielowie, Radziwiłłowie. Ich powozami jeździli także Sienkiewicz, Żeromski, Berling i Piłsudski. W 1929 r. prezydent Ignacy Mościcki gościł w Łańcucie na zaproszenie hrabiego Alfreda Potockiego. Jadąc na polowanie, spośród wielu znajdujących się tam bryczek, gość wybrał powóz, który spodobał mu się najbardziej. Była to kielecka bryczka firmy „F. i K. Burak” w Kielcach.
W 1915 r. siedzibę firmy przeniesiono na ul. Czarnowską 11, gdzie produkowano m.in. bryczki, powozy, karety, landa, „amerykany”, linijki, wózki wasągowe, dokarty, wolanty, powozy spacerowe, sanie i karawany pogrzebowe. W 1920 roku firma zaczęła budować także nadwozia autobusów, wozów dostawczych i pożarniczych. W 1930 firma podzieliła się na dwie - na Czarnowskiej warsztat prowadził Kazimierz, a na ul. Składowej - Feliks. Zakład na ul. Składowej przejął później syn pana Feliksa, Leopold, a po nim jego syn Jerzy. Zakład na Czarnowskiej nie przetrwał. Rodzina Buraków rozprzestrzeniła się w Kielcach. Po latach młodsze pokolenie prowadziło już kilka zakładów napraw samochodowych i lakiernictwa oraz blacharstwa, m.in. na ulicach Składowej, Hożej i Bodzentyńskiej.
Dzisiaj kilka bryczek i wozów wyprodukowanych przez braci Buraków znajduje się w zbiorach kolekcjonera Jana Wzorka i można je podziwiać w Parku Etnograficznym w Tokarni.
FILMY
ZDJĘCIA
MUZYKA
Saga rodu Buraków - Rozmowa Waldemara Korejby z przedstawicielami rodziny Buraków - Leopoldem, Kazimierzem, Romanem, Władysławem, Jerzym i Markiem. Audycję nagraną w marcu 1980 r. udostępniło Polskie Radio Kielce