Jest to budynek wzniesiony na planie kwadratu, dwutraktowy, o planie: sień - izba, alkierz - komora, która jest podpiwniczona.
Obiekt został przykryty gontowym dachem tzw. namiotowym. Warto przyjrzeć się wieńcowym ścianom tej chałupy, wybudowanym z ciosanych belek jodłowych z masywnymi ostatkami o zróżnicowanej, nieregularnej długości, nadającymi węgłom dynamiczną linię. Przy bieleniu ścian pozostawiano sztorcowe powierzchnie ostatków bez pobiały, uzyskując ciekawy efekt optyczny, charakterystyczny dla zabudowy wielu wsi świętokrzyskich.
W izbie karczmy zachowane są tradycyjne urządzenia ogniowe z trzonem kuchennym z blachami i kapą, piecem chlebowym i ogrzewaczem.
W Muzeum chałupę zaadaptowano na karczmę, gdzie możemy zjeść regionalne dania.
Źródło: Tomasz Dzikowski, Park Etnograficzny w Tokarni, informator turystyczny, Kielce 1999
Słowniczek:
Gont – drewniany materiał do wykonywania pokryć dachowych. Deseczka z drewna iglastego, o przekroju klina, z wpustem wzdłuż szerszej krawędzi. Łączona poprzez wsunięcie jednej deseczki w drugą.
Dach namiotowy - dach o trójkątnych połaciach zbiegających się w jednym wierzchołku. Szczególnym przypadkiem takiego dachu jest pokrycie stożkowe.
Konstrukcja wieńcowa (ściana wieńcowa, konstrukcja węgłowa, blok-hauzowa, na zrąb, zrębowa, na zamek) - ściana drewniana znana już w czasach prehistorycznych (od neolitu). Do dzisiaj kontynuowana w rejonach o bogatych tradycjach ciesielskich takich jak Podhale czy Kurpie. Ściana składa się z ułożonych poziomo wieńców z belek drewnianych łączonych w narożach (węgłach) na zamki z ostatkami lub bez nich. Ostatkami nazywa się wystające poza obrys budynku końce belek. Belki leżące na sobie łączy się na ogół dębowymi kołkami - tyblami, chroniąc je przed przesunięciem. Szczelinę pomiędzy nimi należy uszczelnić np. sznurem, pakułami, wysuszonym mchem.
Węgieł – narożnik, w ścianie wieńcowej naroże budynku wykonane z dwóch krzyżujących się belek drewnianych, z których zbudowana jest ściana.
