W XVII, XVIII i XIX-wiecznych poradnikach, książkach kucharskich czy też pracach dotyczących budownictwa znajdziemy wiele materiałów poświęconych tematowi odpowiedniej lokalizacji, funkcjonowania i zaopatrzenia spiżarni oraz kuchni w wielkopańskich rezydencjach, a także odpowiedniego doboru zatrudnianej tam służby. W wydanej w 1660 roku publikacji pt. Bankiet narodowi ludzkiemu od Monarchy Niebieskiego zaraz przy stworzeniu świata z różnych ziół, zbóż, owoców, Bydląt, zwierzyn, ptastwa, ryb, etc. zgotowany... autor Stanisław Kazimierz Hercius zaleca gospodarzowi planującemu wydanie bankietu wcześniejsze konsultacje z małżonką w celu zapobieżenia niespodziankom:
A ieżeliby się z przyiaciołami, czas upatrzywszy wolny, chciał ucieszyć, y w dom ich swoy zaprosić, ma sie wprzod przed tym wcześnie z Małżonka swoia rozmowić y z stodoła obora, komora, z szkatuła, a nadto, z piwnica, z czeladzia tak swoią jako y przychodnio, przed zaproszeniem dobrze porachować; często sie bowiem tego przytrafia, iż tego nazaiutrz żałuiemy, co przy wesołym posiedzeniu utracimy.
Mistrz kuchni Stanisław Czerniecki w 1682 roku we wstępie do swojego dzieła Compendium Ferculorum albo zebranie potraw tj. Memoryjał Generalny, Albo ogólna pamięć przygotowania na bankiet. Według którego i największych monarchów bankiety być mogą i najuboższych być może ukontentowanie wymienił wszelkie niezbędne mięsiwa, warzywa, korzenie, przyprawy, produkty, półprodukty, sprzęty i akcesoria kuchenne, które powinny znajdować się w spiżarni i w kuchni, aby na wyborny bankiet przygotować odpowiednie potrawy. Podał również uwagi dotyczące najważniejszej osoby zarządzającej kuchennym królestwem:
Kucharz ma być ochędożny z czupryną albo głową wyczesaną, z ogoloną głową, rękami umytemi, paznoktami oberżnionemi, opasany fartuchem białym, trzeźwy, nieswarliwy, pokorny, chyży, smak dobrze rozumiejący, condimenta albo potrzeby do potraw dobrze znający, a nade wszytko wszytkim usługujący.
Spotkanie odbędzie się 1 września o godzinie 12.00 w Pałacu Biskupów Krakowskich w Kielcach.
Źródło: MNKi
