Wystawa poświęcona jest działalności Stanisława (1872–1939) i Bolesława (1875–1947) Łaszczyńskich, naukowców, wynalazców oraz przedsiębiorców, którzy założyli w 1904 r. towarzystwo akcyjne "Zofia" w celu wydobycia rud miedzi w Miedziance koło Chęcin.
Stanisław Łaszczyński w 1902 roku opatentował metodę elektrolizy miedzi. Wynalazek ten zastosował w miejscowości Papiernia, oddalonej o 5 km od Miedzianki. Wysortowaną i rozdrobnioną skałę rudonośną poddawano przerobowi, wykorzystując przy tym siłę wodną miejscowego młyna na rzece Łośnia. W zakładzie czynna była instalacja do trawienia kwasem siarkowym rudonośnej skały i do elektrolizy otrzymanego siarczanu miedzi z zastosowaniem nierozpuszczalnych anod. Uruchomieniem wytwórni zapoczątkował Łaszczyński hydroelektrometalurgię w Polsce.
Stanisław Łaszczyński był właścicielem patentu elektrolitycznego otrzymywania miedzi i cynku. Jego istotą było pokrycie anod powłokami papieru. Pozwoliło to na uzyskanie płatów miedzi (z 5% roztworu siarczanu miedzi) w arkuszach nadających się do natychmiastowej sprzedaży. Jednocześnie usuwano kłopotliwe związki żelaza. W Miedziance wybito trzy szyby, zainstalowano motor Diesla 60 KM oraz nieznany w tych stronach kompresor firmy Ingersoll – Sergeant do wierceń pneumatycznych. Zakład zaczął dawać ponad 100 kg czystej miedzi dziennie.
W 1908 r. Stanisław Łaszczyński zdesperowany brakiem dostępności dynamitu – tak potrzebnego w kopalni – wynalazł materiał wybuchowy, nadając mu nazwę miedziankit. Powstała spółka do jego produkcji oraz fabryka w Sosnowcu. Miedziankit odniósł spektakularny sukces i wykorzystywany był w wielu krajach Europy oraz w całej Rosji. Gdy pojawiły się problemy z eksploatacją rud miedzi w Miedziance, bracia rozpoczęli wydobycie wapieni na górze Ołowiance, produkując tłuczeń oraz w niewielkich ilościach galanterię kamienną. Eksploatacją dużych bloków zajmowały się "Marmury Kieleckie", wprowadzając do obiegu handlowego jedną z najpiękniejszych świętokrzyskich odmian marmurów, tzw. ołowiankę – charakterystyczną i łatwo rozpoznawalną, o czarnej i szarej barwie, silnie użyloną białym kalcytem.
Podczas oprowadzania kuratorskiego po wystawie Wynalazcy z Miedzianki będzie można poznać historię rodu Łaszczyńskich, ich wynalazków i działalności górniczej, a także obejrzeć unikatowe eksponaty: dokumenty, fotografie, okazy minerałów, narzędzia górnicze, pamiątki rodzinne oraz przedmioty, które stanowiły wyposażenie domu w Miedziance.
_______
Źródła: Muzeum Narodowe w Kielcach | laszczynski.pl
Stanisław Łaszczyński w 1902 roku opatentował metodę elektrolizy miedzi. Wynalazek ten zastosował w miejscowości Papiernia, oddalonej o 5 km od Miedzianki. Wysortowaną i rozdrobnioną skałę rudonośną poddawano przerobowi, wykorzystując przy tym siłę wodną miejscowego młyna na rzece Łośnia. W zakładzie czynna była instalacja do trawienia kwasem siarkowym rudonośnej skały i do elektrolizy otrzymanego siarczanu miedzi z zastosowaniem nierozpuszczalnych anod. Uruchomieniem wytwórni zapoczątkował Łaszczyński hydroelektrometalurgię w Polsce.
Stanisław Łaszczyński był właścicielem patentu elektrolitycznego otrzymywania miedzi i cynku. Jego istotą było pokrycie anod powłokami papieru. Pozwoliło to na uzyskanie płatów miedzi (z 5% roztworu siarczanu miedzi) w arkuszach nadających się do natychmiastowej sprzedaży. Jednocześnie usuwano kłopotliwe związki żelaza. W Miedziance wybito trzy szyby, zainstalowano motor Diesla 60 KM oraz nieznany w tych stronach kompresor firmy Ingersoll – Sergeant do wierceń pneumatycznych. Zakład zaczął dawać ponad 100 kg czystej miedzi dziennie.
W 1908 r. Stanisław Łaszczyński zdesperowany brakiem dostępności dynamitu – tak potrzebnego w kopalni – wynalazł materiał wybuchowy, nadając mu nazwę miedziankit. Powstała spółka do jego produkcji oraz fabryka w Sosnowcu. Miedziankit odniósł spektakularny sukces i wykorzystywany był w wielu krajach Europy oraz w całej Rosji. Gdy pojawiły się problemy z eksploatacją rud miedzi w Miedziance, bracia rozpoczęli wydobycie wapieni na górze Ołowiance, produkując tłuczeń oraz w niewielkich ilościach galanterię kamienną. Eksploatacją dużych bloków zajmowały się "Marmury Kieleckie", wprowadzając do obiegu handlowego jedną z najpiękniejszych świętokrzyskich odmian marmurów, tzw. ołowiankę – charakterystyczną i łatwo rozpoznawalną, o czarnej i szarej barwie, silnie użyloną białym kalcytem.
Podczas oprowadzania kuratorskiego po wystawie Wynalazcy z Miedzianki będzie można poznać historię rodu Łaszczyńskich, ich wynalazków i działalności górniczej, a także obejrzeć unikatowe eksponaty: dokumenty, fotografie, okazy minerałów, narzędzia górnicze, pamiątki rodzinne oraz przedmioty, które stanowiły wyposażenie domu w Miedziance.
_______
Źródła: Muzeum Narodowe w Kielcach | laszczynski.pl
