Czwartek, 28 marca 2024 - Anieli, Kasrota, Soni

Kielich z monogramem A A A

Piątek, 5 marca 2021 Autor: Edyta Ruszkowska
W zbiorach Muzeum Narodowego w Kielcach znajduje się jeden dwuścienny kielich z czeskiej huty z około połowy XVIII wieku.

W XVIII wieku Czechy były jednym z prężniej działających europejskich centrów szklarskich. Na renomę pracowały przez stulecia, ale to na przełomie XVI i XVII wieku, kiedy zasłynęły z produkcji wyrobów zdobionych szlifami, ugruntowały swoją wysoką rangę. Kilkadziesiąt lat później zakończone pomyślnie eksperymenty nad pozyskaniem szkła o dużym stopniu przejrzystości, twardości i wysokim współczynniku załamywania światła, nazwanego następnie szkłem kryształowym, pozwoliły na utrzymanie czołowej pozycji. Jednak ówczesne huty czeskie słynęły nie tylko z wytwarzania szkła kryształowego i bogato dekorowanego szlifami.

W pierwszej połowie osiemnastego stulecia charakterystycznymi wyrobami dla tamtejszych wytwórni były tzw. zwischengoldgläser, czyli naczynia dwuścienne, dekorowane między ściankami czaszy złotą lub srebrną folią. Wyroby takie znano już w starożytności. Wówczas złotą folię nałożoną na powierzchnię naczynia chroniono przed zniszczeniem, pokrywając ją roztopionym szklanym proszkiem. W 1679 roku, nawiązującą do starożytnych metod, produkcję szkła dwuściennego upowszechnił Johann Kunckel, opisując ją w Ars vitraria experimentalis

 

Kielich z monogramem wiązanym EP i rosyjskim orłem dwugłowym

W XVIII wieku szkła dwuścienne powstawały przez połączenie dwóch naczyń: większego – zewnętrznego i mniejszego – wewnętrznego. Na zewnętrznej ściance mniejszego naczynia umieszczano zdobioną grawerowaniem folię, a następnie wkładano je do naczynia większego. Miejsce łączenia obu naczyń za pomocą lakieru żywicznego znajdowało się początkowo w krawędzi wylewu czaszy, potem umieszczano je zazwyczaj nieco poniżej niej.

Tematykę grawerowanych na folii przedstawień stanowiły sceny rodzajowe i religijne, motywy heraldyczne i ornamenty.

Dodatkowym elementem dekorującym naczynia ze złotą lub srebrną folią pomiędzy ściankami było fasetowanie – zdobienie powierzchni szkła przez jej zeszlifowanie w taki sposób, że szlifowane fragmenty układały się względem siebie pod lekkim kątem, co potęgowało zjawisko załamywania i rozszczepiania światła i pozwalało tym samym na zwiększenie efektów barwnych oraz czyniło powierzchnię naczynia bardziej świetlistą.

W zbiorach Muzeum Narodowego w Kielcach znajduje się jeden dwuścienny kielich z czeskiej huty z około połowy XVIII wieku. Jego czasza z jednej strony zdobiona jest wygrawerowanym w złotej folii monogramem wiązanym EP (caryca Elżbieta Pietrowna) z liści przypominających akant, ujętym po bokach gałązkami, a u góry zwieńczonym koroną. Z drugiej widnieje rosyjski orzeł dwugłowy, trzymający w szponach berło i jabłko królewskie,  na korpusie dekorowany tarczą z wizerunkiem świętego Jerzego zabijającego smoka. Wnętrze naczynia oraz jego trzon są fasetowane.

Źródło: MNKi
Opracowanie: Anna Pietrzak
 

XX Festiwal Wielkopostny - Daleszyce 2024

17 marca w kościele pw. Św. Michała Archanioła w Daleszycach odbył się koncert finałowy XX...

Spotkanie z Katarzyną Nosowską

10 kwietnia o godz. 17.30 w Poczytalni na dVoRcu z kieleckimi czytelnikami i fanami spotka się...

Jarmark Wielkanocny w Kielcach

Przez cały tydzień (od 22 do 29 marca) na ulicy Sienkiewicza w Kielcach odbywać się będzie...

XX Festiwal Wielkopostny - Daleszyce 2024

17 marca w kościele pw. Św. Michała Archanioła w Daleszycach odbył się koncert finałowy XX...

"Pomóżmy Dorocie, której spłonął dom" – koncert charytatywny w teatrze połączony z licytacją

27 marca (w środę) o godz. 18.00 w Teatrze im. St. Żeromskiego odbędzie się koncert charytatywny...

Musicale i spektakle w KCK

W najbliższym czasie w Kieleckim Centrum Kultury widzowie będą mogli obejrzeć musical...

Dziecięca Estrada Folkloru 2024

16 marca w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach odbyła się Dziecięca Estrada Folkloru 2024....

Powered by Actualizer & Heuristic
Copyright © 2014 by PIK KIELCE
Licznik odwiedzin: 60 870 306
Polityka prywatności | Mapa strony

Cookies

Ta strona korzysta z cookies, które instalowane są w Twojej przeglądarce, więcej informacji w Polityce Prywatności