Środa, 24 kwietnia 2024 - Bony, Horacji, Jerzego

Premiera książki J. Daniela - "Całym sobą..." A A A

Poniedziałek, 11 października 2021 Autor: Krzysztof Irski
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Witolda Gombrowicza w Kielcach wraz z Oficyną Wydawniczą Scriptum zapraszają w piątek 22 października na premierę książki Jerzego Daniela – „Całym sobą. Który miał na imię Jan, Iwan, Jean”. Początek spotkania o godz. 17:00 w siedzibie WBP.
"Całym sobą..." to obszerna, bogato ilustrowana zdjęciami, dokumentalna opowieść o Janie Strożeckim (1869-1918), gimnazjalnym przyjacielu Stefana Żeromskiego, więźniu warszawskiej Cytadeli  i syberyjskim zesłańcu. Książka eksponuje wątek uczucia pomiędzy Strożeckim i jego narzeczoną,
która dziesięć lat czekała na jego uwolnienie
”.

Fragment:

Ten mały Jaś
 
2 sierpnia 1882 roku dwaj gimnazjaliści zażywający wakacyjnego czasu w Górach Świętokrzyskich, zatrzymali się przed stojącą u stóp Łysicy murowaną kapliczką, pchnęli kołyszące się na przerdzewiałych zawiasach drzwi i przekroczyli jej próg spróchniały, zaczem na ścianie wyryli swoje nazwiska. Do dzisiaj jest widoczny ślad ich trudu.
Starszy z nich, ówcześnie męskiej już postury osiemnastolatek, swego młodszego o pięć lat, drobnej postaci towarzysza, nazwie w swych dziennikach małym Jasiem. Onże, Jan Strożecki był gościem Stefana Żeromskiego w dworku w pobliskich Ciekotach. Pisarz po latach w swym poemacie-testamencie „Puszcza jodłowa” przypomni ich przygodę i złoży hołd Janowi, który w najsroższy Sybir na wytrwaną z moskiewskim caratem chodził bez trwogi, a potem, po latach walki, we Francji, godnie, jak przystało na towarzysza naszej ławy w kieleckiej szkole, zginął ratując tonącego człowieka.
Jan Strożecki przyszedł na świat w 1869 roku Chmielniku w rodzinie rejenta, który pochodził z krakowskiego domu o patriotycznych tradycjach. Miał starszego o dwa lata brata Kazimierza. W 1877 roku Strożeccy przenieśli się do Kielc, synów zaś równocześnie posłali do miejscowego gimnazjum. Jan uczył się dobrze, ale stał sie jedną z ofiar Apuchtinowskiego pogromu (zarządzenia, aby zwiększyć wymagania egzaminacyjne). Oblał maturę i repetował ósmą klasę. Żeromski nie przystąpił do egzaminu dojrzałości i wyjechał do Warszawy. Będą pisać do siebie. A gdy Jan stanie na warszawskim bruku, ich wyniesiona ze szkoły przyjaźń  będzie się pogłębiać.
Jan wstąpi na prawo, Stefan zrezygnuje ze Szkoły Weterynaryjnej (nie wymagała od kandydatów matury) i zacznie na siebie zarabiać guwernerką na szlacheckich dworach. W wakacje 1890 roku Jan udzielał korepetycji dzieciom posażnej rodziny Górskich w Nałęczowie, którzy chcieli go zatrzymać na dłużej, ale spieszno mu było do Warszawy, by kończyć studia. Polecił na swe miejsce Stefana. Żeromski poznał w Nałęczowie wdowę Oktawię Rodkiewiczową. Za dwa lata wezmą ślub. Życie przyjaciół zaczyna się toczyć różnymi torami, ale będą o sobie pamiętać. Żeromskiego pochłonie literatura, Strożeckiego polityka.
Już w czasie studiów Jan Strożecki dał sie porwać socjalistycznym ideom, które w listopadzie 1892 roku doprowadziły go do założycielskiego zjazdu PPS w Paryżu. Stał się pierwszym przywódcą i organizatorem struktur partii w Królestwie. Prawdopodobnie wtedy w Paryżu poznał dwudziestoletnią Esterę Golde, studentkę medycyny na Sorbonie, pochodzącą z żydowskiej rodziny w Płocku. Spotkanie to da początek ich uczuciu, które spełni się po dwunastu dopiero latach.
Aktywność Strożeckiego nie uszła uwadze carskiej policji. W sierpniu 1894 roku został aresztowany i osadzony w osławionym X Pawilonie warszawskiej Cytadeli. Po dwuletnim śledztwie, z wyrokiem ośmiu lat zesłania trafił na daleką Syberię. Wiele wiadomości o przeżyciach nad ogromną rzeką Kołymą, o heroizmie w walce o każdy następny dzień, by przetrwać, zawarł w swoich listach – pisał dużo – i wspomnieniowych notatkach. Wrócił w końcu 19094 roku i podjął działalność niepodległościową. Odnowił bliskie kontakty z Żeromskim. Estera Golde, działaczka i społeczniczka, czekała... Wzięli ślub w Genewie, osiedli w Paryżu.   Estera Strożecka otworzyła gabinet lekarski, Jan Strożecki założył w spółce zakład fotograficzny. Pozwalały mu na to umiejętności, które jako samouk rozwinął na zesłaniu. Mieli dwoje dzieci. W sierpniu 1918 roku rodzina Strożeckich przebywała na południu Francji. Jan pospieszył na pomoc tonącemu w rzece. Nie podołał ratunkowi, sam też zginął.
 

ZDJĘCIA

Konkurs pt. "Kapliczki w obiektywie. Uwiecznij ducha tradycji"

Wojewódzki Dom Kultury w Kielcach i Muzeum Wsi Kieleckiej zapraszają fotografów-amatorów do...

Wyniki eliminacji wojewódzkich 69. Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego

Wiadomo już, kto będzie reprezentował województwo świętokrzyskie w przeglądach finałowych 69....

Zespół UŚMIECH szykuje premierową inscenizację na tegoroczne SANS w Lublinie

"Bar, czyli wspomnienie" – taki tytuł będzie nosiła premierowa inscenizacja taneczna, która...

Koncert zespołu SBB

10 maja o godz. 20.00 w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach wystąpi legenda polskiego rocka –...

Wybitny skrzypek Mieczysław Jaroński bohaterem kolejnej pocztówki z cyklu "KielczaNIE NIEzwykli, NIEzapomniani"

Nakładem Poczty Polskiej ukazała się kontynuacja cyklu „KielczaNIE NIEzwykli, NIEzapomniani”, w...

Konkurs pt. "Kapliczki w obiektywie. Uwiecznij ducha tradycji"

Wojewódzki Dom Kultury w Kielcach i Muzeum Wsi Kieleckiej zapraszają fotografów-amatorów do...

Wernisaż wystawy absolwentów kieleckiego Plastyka w Galerii Winda

Kieleckie Centrum Kultury zaprasza na wernisaż prac dyplomowych uczniów Państwowego Liceum Sztuk...

Przebojowa, mistrzowska i młoda wiosna w Filharmonii Świętokrzyskiej

Wiosna w Filharmonii Świętokrzyskiej w Kielcach zapowiada się bardzo ciekawie. Podczas środowej...

Powered by Actualizer & Heuristic
Copyright © 2014 by PIK KIELCE
Licznik odwiedzin: 61 456 182
Polityka prywatności | Mapa strony

Cookies

Ta strona korzysta z cookies, które instalowane są w Twojej przeglądarce, więcej informacji w Polityce Prywatności